مارال محمدبیگی؛ لیسانس تغذیه و رژیم درمانی
از دوران قدیم درباره چاقی و خطراتی كه برای سلامتی به دنبال اضافه وزن ایجاد می‌شود، مطالبی را شنیده‌ایم. اخیرا در مطالعه‌ای نشان داده شد كه اندازه دور كمر میتواند تعیین كننده میزان ریسك‌پذیری در ابتلا به بیماری‌های دیابت نوع2، بیماری‌های عروق كرونر قلب و فشارخون بالا باشد. زمانی كه میزان كالری مصرفی ما، بیشتر از میزان كالری باشد كه می‌سوزانیم، بدن كالری اضافی را تبدیل به چربی می‌كند. جایی كه چربی اضافی در بدن ذخیره می‌شود، در ارزیابی سلامتی مهم‌تر از وزن واقعی است.
اگر بیشترین وزن را در اطراف معده یا شكم خود دارید، به شكل سیب به نظر می‌رسید و اگر میزان كالری بیشتری در باسن و ران شما ذخیره شده است به شكل گلابی خواهید بود. به طور معمول مردان شبیه سیب و خانم‌ها به شكل گلابی هستند و این به دلیل تفاوت‌های هورمونی است كه تعیین می‌كند كالری بیشتر در كجا ذخیره شود.
بعد از منوپوز، زمانی كه ترشح هورمون استروژن در خانم‌ها قطع شده است، اغلب آنها به شكل سیب می‌شوند. به طور كلی افرادی كه به صورت سیب هستند، نسبت به افراد گلابی‌شكل، بیشتر در معرض خطر هستند. در تحقیقی كه در مجله پزشكی Lancet در زمینه شیوع حملات قلبی، در بیش از 27000 مرد و زن از 52 كشور منتشر شد، صرف‌نظر از سن و سایر فاكتورهای خطر مثل سیگار كشیدن و فشارخون بالا، نسبت دور كمر به دور باسن، سه برابر از میزان وزن شخص برای ایجاد حملات قلبی قوی‌تر بود. به عبارت دیگر اندازه دور كمر بزرگ‌تر، برای قلب خطرناك‌تر است.
چربی دور شكم میتواند متغیر باشد. اگر می‌توانید چربی دور كمر را نیشگون بگیرید، چربی زیر پوست شكم دارید. این چربی فقط در زیر پوست مستقر می‌شود و به اندازه چربی ذخیره شده در عمق شكم مضر نیست. چربی احشایی ذخیره شده در عمق شكم ارگان‌های مهم مثل كبد و پانكراس را محاصره می‌كند.
چربی ذخیره شده در این اعضا، میتواند سبب مقاومت انسولین شده و خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد. امروزه چربی بدن به عنوان یك ارگان خیلی فعال مطرح شده كه اسیدهای چرب آزاد و دیگر تركیبات موثر در سلامتی را تولید و ترشح می‌كند. معمولا وجود چربی احشایی فقط با تكنولوژی MRI تشخیص داده می‌شود.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 2000 با بررسی بر روی چاقی نشان داد كه احتمال ابتلا به دیابت نوع2، بیماری‌های قلبی، افزایش فشارخون، برای مردانی با دور كمر بیشتر از 40 اینچ (cm102) و برای زنان بیشتر از 35 اینچ (cm88) بیشتر است.
اندازه دور كمر با اندازه دور شكم متفاوت است. شما می‌توانید شلوار جین بپوشید با اندازه دور كمر 36 اینچ، اما كمر شلوار شما در زیر شكم بسته شده است. اندازه دور كمر تعیین می‌كند كه سلامتی شما چقدر در مخاطره است. یك متر بردارید و به اندازه یك اینچ بالاتر از ناف، دور كمرتان حلقه كنید.
معده خود را منقبض نكنید و ریلكس و راحت باشید. متر را به طوری كه زیاد شل و سفت نباشد دور كمرتان بكشید. به این ترتیب یك بار در ماه برای كنترل هر تغییر دور كمرتان را اندازه بگیرید. ارتباط بین اندازه دور كمر و میزان ریسك خطر برای سلامتی به صورت خطی است. به این معنی كه كمی افزایش در اندازه دور كمر، به همان اندازه باعث افزایش میزان ریسك خطر برای سلامتی شما می‌شود و برعكس، حتی كمی كاهش در اندازه دور كمر شما به معنای كاهش ریسك خطر برای سلامتی‌تان است.
اگر شما شكم بزرگی دارید و نمی‌توانید اندازه كمرتان را به زیر 40 اینچ برسانید، اگر بتوانید اندازه دور كمر را از 45 اینچ به 43 اینچ برسانید، موفق به كاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی شده‌اید. لیپوساكشن میزان خطر چربی‌های احشایی را كاهش نمی‌دهد. انجام فعالیت فیزیكی منظم و همزمان با آن خوردن غذای متعادل و سالم بهترین راه برای كاهش یك اینچ است.
