تحریریه ماهنامه دنیای سلامت
ویتامین B3
ویتامین B3 یا نیكوتینیك اسید یكی از انواع ویتامین‌های گروه B می‌باشد. در واقع، نیاسین ویتامینی است كه به بهبود كاركرد دستگاه گوارش و سیستم اعصاب و همچنین به حفظ و ارتقای سلامت پوست كمك می‌كند. ضمناً، این ویتامین در روندی كه بدن غذاها را به انرژی تبدیل می‌كند هم نقش مهمی دارد.
علایم مصرف بیش از حد ویتامین B3
سرخ شدن صورت و گردن
شایع‌ترین علامت مصرف بیش از حد این ویتامین سرخ شدن صورت و گردن است كه بسیار هم ناراحت‌كننده می‌باشد. در واقع علت این حالت آن است كه ویتامین B3 به طور طبیعی عروق را گشاد می‌كند كه با مصرف زیاد و گشاد شدن عروق صورت و گردن، خون به این نقاط هجوم آورده باعث می‌شود صورت سرخ شود. این حالت اغلب اوقات پس از این بی احتیاطی روی می دهد.
خارش، گزگز، راش پوستی
در موارد معدودی فرد در كنار سرخی صورت و گردن دچار خارش هم می‌شود و روی پوستش نقاط یا لكه های قرمز رنگی ظاهر می‌گردد. شخصی كه در خوردن مكمل ویتامین B3 بی‌احتیاطی كرده و دوز بسیار بالایی مصرف كرده باشد، ممكن است حس كند بدنش گزگز می‌كند یا سوزن سوزن می‌شود یا بخشی از بدنش حس خود را تا اندازه‌ای از دست داده است. شدت این حالت در افراد مختلف فرق می‌كند. گاهی یك نفر فقط از گزگز شكایت می‌كند، ولی فرد دیگری می گوید كه حس بدنش قدری كم شده است.
افزایش حرارت پوست
این حالت هم می‌تواند یكی دیگر از علائم مصرف بیش از حد ویتامین B3 باشد. جالب این است كه دماسنج عدد طبیعی را نشان می دهد و فرد تب ندارد؛ ولی وقتی پوستش را لمس می‌كنید، متوجه می‌شوید كه داغ‌تر از پوست معمولی است و انگار تب دارد. تحمل این وضعیت هم دشوار است و یكی از بارز‌ترین نشانه‌های وجود بیش از اندازه ویتامین B3 در بدن می‌باشد.
تهوع، استفراغ، آسیب به كبد
ناراحتی‌های گوارشی هم یكی از عوارض مصرف بیش از حد ویتامین B3 می‌باشد. معده درد و دل به هم خوردگی، حالت تهوع و استفراغ در افرادی كه سرخود بیش از مقدار توصیه‌شده از این ویتامین خورده‌اند، مشاهده شده است. یكی دیگر از عوارض خطرناك هم امكان آسیب دیدن كبد می‌باشد. اگر این آسیب زود تشخیص داده نشده و برای درمان آن اقدامی نشود، می‌تواند به نارسایی كبد بینجامد.
اختلالات عضلانی
مشكلات عضلانی هم همراه با مصرف بی‌اندازه ویتامین B3 دیده شده اند. ممكن است سلول های عضلات تخریب شوند و مانند آسیب رسیدن به كبد این حالت هم اغلب اوقات وقتی بروز می‌كند كه فرد به مدت طولانی بیش از حد مكمل ویتامین B3 خورده باشد. اگر فرد احساس كند عضلاتش ضعیف شده یا به طرز غیر‌عادی احساس خستگی كند، به طوری كه حس حركت نداشته باشد، نشان‌دهنده این است كه زیاده‌روی او در خوردن ویتامین B3 به سلول‌های عضلات او آسیب رسانده است.
برخی دیگر از عوارض مصرف بیش از حد ویتامین B3
ممكن است كسی كه سرخود دوز مصرفی مكمل ویتامین B3 خود را افزایش داده و بیش از اندازه لازم از این ویتامین در بدنش وجود دارد، شكمش نفخ كند، پوستش خشك شود، تعداد ضربان قلبش بالاتر رود یا نامنظم شود، اشتهایش كاهش یابد، تنگی نفس و سردرد بگیرد و اگر دیابتیك باشد علائم آن بدتر شوند. گاهی اوقات هم فرد احساس گیجی و منگی می‌كند. دقت كنید اگر یكی از علائم بالا را در خود دیدید، فورا به پزشك یا به مركز درمانی مراجعه كرده و هرگز برای برطرف شدن این علائم خوددرمانی نكنید.
چطور می توان عوارض ناشی از مسمومیت با ویتامین B3 را برطرف كرد؟
پیش از انجام هر اقدام درمانی با پزشك‌تان مشورت كنید و حالات جدید و ناراحت‌كننده و همچنین میزان مصرف مكمل ویتامین B3 را به او بگویید. ممكن است او میزان این دوز را تغییر دهد. اگر در ابتدای مصرف این مكمل‌ها با دوز كم آغاز كنید و اندك اندك میزان آن را بالا ببرید، احتمال بروز عوارض ناخوشایند كاهش خواهد یافت.
مصرف نوشیدنی های داغ و غذاهای پرادویه و تند را به حداقل برسانید و ترجیحا از آنها بپرهیزید. این كار به كاهش سرخی گردن و صورت كمك می‌كند. به علاوه، ممكن است پزشك با دیدن حالات شما نوع دیگری از مكمل حاوی ویتامین B3 را برای‌تان تجویز كند.
