زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

فسفر عنصر حیاتی برای بدن

فسفر یکی از عناصر ضروری برای تمامی سلول‌های بدن است و ترکیب اصلی استخوان محسوب می‌شود. بعد از کلسیم، فسفر فراوان‌ترین ترکیب موجود در بدن است و در بافت‌های بدن یک فرد بالغ حدود 700 گرم فسفر یافت می‌شود. 85 درصد فسفر موجود در بدن در استخوان و دندان‌ها و بصورت کریستال‌های فسفات کلسیم یافت می‌شود.

 فسفر از ترکیبات اصلی DNA و RNA محسوب می‌شود. تمام منابع انرژی موجود در بدن وابسته به مقدار کافی فسفر هستند. به عنوان مثال ATP که منبع انرژی بدن است حاوی فسفر می‌باشد. همچنین فسفر ترکیب ضروری تقریباً تمامی آنزیم‌های بدن است.

حتی برخی هورمون‌های بدن برای فعال شدن نیاز به فسفر دارند و این ماده معدنی برای تعادل اسید و باز بدن و تعادل املاح در استخوان‌ها حیاتی است. کمبود فسفر بدلیل کمبود دریافت فسفر معمولاً نادر است، زیرا فسفر در مواد غذایی زیادی یافت می‌شود و در برخی شرایط خاص نظیر کسانی که مشروبات الکلی مصرف می‌کنند و یا کسانی که داروهایی مصرف می‌کنند که با فسفر باند می‌شوند (نظیر آلومینیوم هیدروکسید) کمبود فسفر دیده شده است.

کمبود فسفر سبب اختلال در رشد می‌شود. این مشکل در کمبود ویتامین D نیز به وفور دیده می‌شود. کمبود فسفر سبب کمبود پتاسیم، منیزیم و نیتروژن که ترکیبات ضروری برای بدن انسان هستند می‌شود. کمبود این املاح سبب اختلال در عملکرد سلول‌های بدن می‌شود. مهم‌ترین عارضه کمبود فسفر در بدن پوکی استخوان است، زیرا در کمبود فسفر جذب املاح ضروری به بافت استخوان دچار اختلال می‌شود. 

برخی از اثرات منفی کمبود فسفر

آریتمی قلبی

تقریباً 20 درصد افرادی که کمبود فسفر دارند دچار آریتمی قلبی می‌شوند، حتی اگر پیش زمینه بیماری‌های قلبی نداشته باشند. مصرف مقدار مناسب فسفر سبب بهبود آریتمی می‌شود.

اختلال در گلبول‌های سفید

همانطور که ذکر شد در کمبود فسفر میزان ATP که ذخیره انرژی سلول‌ها است کم می‌شود. در مواردی که کمبود فسفر شدید باشد غلظت ATP در سطح برخی انواع گلبول‌های سفید کاهش یافته و عملکرد گلبول‌های سفید در از بین بردن باکتری‌ها دچار اختلال می‌شود. دریافت کافی فسفر این مشکل را برطرف می‌سازد.

اختلال در عملکرد گلبولهای قرمز

کمبود فسفر می‌تواند سبب اختلال در آزاد سازی فسفر از هموگلوبین موجود در گلبول قرمز شده و حتی در برخی موارد سبب از بین رفتن گلبول‌های قرمز می‌شود.

منابع فسفر

بطور کلی منابع غذایی غنی از پروتئین منابع خوب فسفر نیز محسوب می‌شوند. گوشت قرمز، سفید، ماهی و تخم مرغ، شیر و محصولات لبنی منابع بسیار خوب فسفر هستند. غلات، حبوبات و مغز‌ها نیز جزء منابع خوب فسفر محسوب می‌شوند.

میزان نیاز بدن به فسفر

میزان نیاز روزانه بدن به فسفر در افراد بالغ حدود 700 میلی‌گرم است. در دوران نوجوانی و همچنین دوران بارداری و شیردهی میزان نیاز بیشتر بوده و حدود 1250 میلی‌گرم است.