توصیه‌هایی به بیماران مبتلا به زخم معده
در عمل، توصیه شده است که مبتلایان به زخم‌های پپتیک از مصرف بعضی از ادویه‌ها، الکل و قهوه (کافئین‌دار و فاقد کافئین) اجتناب کنند؛ رژیم غذایی کافی و متعادلی داشته باشند؛ و در صورت داشتن کمبودهای تغذیه‌ای از مکمل استفاده نمایند.
بعلت اینکه در این بیماران احتمال انسداد مجرای خروجی معده وجود دارد خوب جویدن غذاها و اجتناب از مصرف پوست مواد غذایی (پوست میوه‌ها و سبزیجات)، بویژه در بیمارانی که فاقد دندان می‌باشند یا دندان‌های مصنوعی دارند، توصیه معقولی می‌باشد.
سوء تغذیه در مبتلایان به زخم‌های پپتیک می‌تواند بر سلول‌هایی مانند سلول‌های لوله گوارش که تقسیم سریعی دارند، تاثیر منفی داشته باشد.
بنابراین جلوگیری از ایجاد کمبودهای تغذیه‌ای و برطرف‌کردن آنها می‌تواند در حفاظت علیه بیماری زخم پپتیک موثر باشد و همچنین ممکن است در التیام زخم‌ها نیز تا حدودی سودمند باشد.
در ار تباط با تعداد وعده‌های غذایی روزانه در مبتلایان به زخم‌هایی پپتیکی تواق کلی وجود ندارد.
وعده‌های کم حجم و متعدد ممکن است در برطرف کردن احساس ناراحتی و درد، جلوگیری از رفلاکس اسید، و تحریک جریان خون معدی تا حدودی سودمند باشند ولی افزایش در تعداد وعده‌ها میزان کل ترشح اسید را نیز افزایش خواهد داد.
با این حال، توصیه شده است که مبتلایان از مصرف وعده غذایی حجیم قبل از خواب اجتناب کنند.
از آنجائیکه عفونت هلیکوباکترپیلوری و آسیبل پپتیکی منجر به پاسخ‌های التهابی در این بیماران می‌شود، استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها، اسیدهای چرب خانواده امگا-3 و فیتوکمیکال‌های مختلف در این بیماران مورد توجه قرار گرفته است.
در مطالعات اولیه‌ای که بر حیوانات آزمایشگاهی انجام شده است، اسیدهای چرب امگا-3 و امگا-6 هر دو تا حدودی اثرات مفیدی را نشان داده‌اند ولی چنین نتایجی در کارآزمایی‌های بالینی دیده نشده است.
بعلاوه، در ارتباط با نقش احتمالی فیبر غذایی در بیماران زخم پپتیک نیز مباحث جدیدی مطرح شده است و بعضی مطالعات نشان داده‌اند که میزان بازگشت مجدد بیماری زخم پپتیک در بیمارانی‌که رژیم غذایی کم فیبر مصرف می‌کنند بالاتر از بیمارانی است که رژیم غذایی آنها پرفیبر می‌باشد.
اثر شیر در زخم معده
در گذشته شیر یک غذای مهم در رژیم غذایی که در درمان زخم‌ها استفاده می‌شد، بوده است و علت مصرف آن این بوده است که تصور می‌شد شیر باعث خنثی‌سازی محتویات معدی می‌شود.
اگر چه پیرو بسیاری از غذاهای دیگر می‌توانند بطور موقتی اثر خنثی‌کننده داشته باشند، ولی بعلت اینکه محتوی کلسیم و پروتئین شیر بالا است، یک تحریک کننده قوی ترشح اسید نیز می‌باشد.
از آنجائیکه شیر بطور موقتی اسید معده را خنثی می‌سازد ولی متعاقب آن ترشح اسید را افزایش می‌دهد، مصرف متناوب و مکرر شیر برای درمان زخم‌های پپتیکی توصیه نشده است.
درمان زخم معده
اهداف درمانی در مبتلایان به زخم معده پپتیک شامل برطرف کردن علائم ، التیام زخم و معالجه بیماری (زخم‌های ناشی از عفونت با هلیکوباکترپیلوری) و یا پیشگیری از بازگشت مجدد بیماری (زخم‌های ناشی از مسکن‌های NSAID) می‌باشد.
درمان باید بر معالجه عفونت هلیکوباکتر پیلوری (در صورت وجود)، یا خنثی‌سازی اسید بوسیله داروهای که اثر ضدترشحی دارند مانند آنتاگونیستهای گیرنده H2 مثل رانیتیدین و فاموتیدین و سایمتیدین، آنتی‌کولینرژیک‌ها، بازدارنده‌های پمپ پروتون مثل دسته داروهای امپرازول و... یا پروستاگلندین‌ها متمرکز گردد.
آنتی اسیدها و دارهای محافظت‌کننده مخاط مانند سوکرالفات، دیگر بعنوان عوامل اصلی درمان‌کننده در این این بیماران مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
بهترین روش درمانی برای زخم‌های ناشی از NSAID، متوقف ساختن مصرف NSAID و استفاده از داروهای ضدترشحی برای التیام زخم می‌باشد.
در صورتی‌که این بیماران دچار عفونت با هلیکوباکترپیلوری نیز باشند، درمان دارویی برای ریشهکنسازی عفونت نیز لازم می‌باشد.
در صورتی‌که علی‌رغم ریشهکنسازی هلیکوباکترپیلوری و استفاده از دارو درمانی‌های مختلف زخم پپتیک بهبود نیابد، و یا در شرایط اضطراری مانند سوراخ شدگی، خونریزی و انسداد مجرای خروجی معده، بناچار از روش‌های جراحی استفاده خواهد شد.
برای خواندن بخش اول -توصیه های تغذیه ای در زخم معده- اینجا کلیک کنید.
