زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر رضا امانی؛ دانشيار علوم تغذيه و مهشيد نقاش‌پور

سرطان پروستات دومین سرطان معمول در میان مردان در جهان است. ایران با شیوع 1/5 از هر 100 نفر مرد در ردیف كشورهای با كمترین شیوع سرطان پروستات قرار دارد. در ایران میانگین سن ابتلا 5/13 ± 67 سال است كه مشابه با دیگر نقاط جهان می‌باشد. عوامل رژیم غذایی، نقش موثری بر سرطان پروستات در مراحل مختلف بیماری دارند. در ادامه به تاثیر رژیم غذایی در پیشرفت یا به تاخیر انداختن این بیماری خواهیم پرداخت: 

چربی‌ها

به طور كلی دریافت زیاد چربی رژیم غذایی، رشد تومور سرطان پروستات را افزایش می‌دهد و دریافت كم چربی، به كاهش آن كمك می‌كند. همچنین رژیم غذایی كم چرب و پر فیبر، به همراه مكمل یاری با 40 گرم پروتئین سویا در روز می‌تواند رشد سلول‌های سرطانی پروستات را مهار كند. از نظر نقش نوع چربی رژیم غذایی، اسید چرب امگا- 3 در ماهی‌های چرب بیان ژن مرتبط با بروز سرطان پروستات و به دنبال آن خطر سرطان پروستات را كاهش می‌دهد. 

ویتامین E

تقریبا 17- 15 درصد از مردان آمریكایی این ویتامین را به صورت مكمل مصرف می‌كنند. در یك مطالعه مصرف مكمل ویتامین E در مردان سیگاری خطر سرطان پروستات را تا 32 درصد و خطر مرگ ناشی از آن را تا 41 درصد كاهش داده است. ویتامینE از طریق اثرات آنتی اكسیدانی و آنتی‌پروستاگلاندینی خود موجب كاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات می‌شود. نكته قابل توجه آن است كه مردان 14- 10 روز قبل از پرتودرمانی، نمونه‌برداری (بیوپسی) یا هر روش جراحی دیگری روی بافت پروستات باید از مصرف ویتامین E اجتناب ورزند. آووكادو، مغزها، كره بادام زمینی، تخم مرغ و لوبیای سویا از منابع خوب ویتامین E می‌باشند.

سلنیوم

حدود 10- 9 درصد مردان آمریكایی سلنیوم را به صورت مكمل مصرف می‌كنند. سلنیوم با اثرات تحریك كننده آپوپتوزیس،(فرایند مرگ برنامه‌ریزی شده سلول‌ها)، تنظیم سطوح هورمون‌های جنسی مردانه (آندروژن‌ها) و اثر ضد تكثیر سلولی خود با كاهش خطر ابتلا مرتبط است، اما به نظر می‌رسد مصرف مكمل سلنیوم در مردان با سطح PSA (آنتی ژن ویژه پروستات) كمتر از 4 نانو گرم بر میلی‌لیتر، تا 65 درصد خطر ابتلا را كاهش می‌دهد و  در مردان با PSA بالاتر از 4 بی‌اثر است. غذاهای دریایی، قلوه، جگر، گوشت و ماكیان منابع غذایی عمده سلنیوم هستند.

روی

تقریبا 8 – 7 درصد مردان آمریكایی مكمل آن را مصرف می‌كنند. در سلول‌های سرطانی پروستات سطوح روی كاهش می‌یابد. اما مصرف خوراكی آن نمی‌تواند این سطوح كاهش یافته را بهبود دهد. مكمل روی در مقادیر كمتر از 100 میلی‌گرم در روز مناسب است و دوزهای بیش از این، خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد. منابع عمده آن صدف (غنی‌ترین منبع)، جگر، غلات كامل، حبوبات (لوبیای خشك) و مغزها هستند. 

ویتامین D

سطوح بالای ویتامین D در گردش خون اثر حفاظتی در برابر سرطان پروستات دارد. این ویتامین به دلیل داشتن اثرات ضد تكثیر و ضد متاستاز خود خطر ابتلا به این سرطان را كاهش می‌دهد. غنی‌ترین منبع ویتامین D روغن ماهی است. همچنین به مقدار كم و متغیری در كره، زرده تخم مرغ، خامه و جگر یافت می‌شود. 

محصولات لبنی

لبنیات به علت داشتن كلسیم، چربی اشباع و مقدار چربی زیاد، خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهند. مصرف زیاد كلسیم چه از راه رژیم غذایی و چه مكمل‌های غذایی آن منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات می‌شود . كلسیم لبنیات احتمالا با كاهش سطوح ویتامین D و نیز دارا بودن چربی اشباع و مقدار چربی لبنیات، با افزایش سطوح هورمون تستوسترون خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

ادامه مطلب