زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

رکسانا خوشابی؛ کارشناس ارشد مشاوره 

نشانه های دوستی های واقعی

دکتر مارتین هِشت معتقد است، هسته اصلی یک دوستی، رابطه‌ای بدون وجود تسلط یکی بر دیگری و «برابر در مقابل» یکدیگر است. یک دوست می‌تواند واقعیت‌هایی را با صراحت به ما بگوید که اگر آن را حتی از زبان شریک زندگی خود بشنویم به راحتی او را نمی‌بخشیم، مثل ‌این جمله: "متوجهی چقدر بدخلق شده‌ای!" یا "مانتوی جدیدت چقدر بددوخت و زشت است". علاوه بر وجود چنین صراحت‌های غیرمغرضانه و بیشتر خوش‌نیتانه ای، امتیازات دیگری هم به دوستی اضافه می‌شود.

این که دوستی بر پایه رابطه‌ای آزاد بنا شده است، حتی بسیار آزادانه‌تر از یک ارتباط عشقی، چرا که وفاداری دوستانه، متعهد به انجام وظایفی اجباری نیست. به نظر می‌آید که ارتباطی با این تعریف، جوابگوی بسیاری از نیازهای انسانی ما باشد اما تجربه نشان می‌دهد که تعداد دوستی‌های پایدار و رضایت‌بخش بسیار کم است.

تعادل در مشارکت دوستانه 

اولین نشانه یک دوستی واقعی، شراکت و همپایی متقابل است. این ویژگی به نظر ساده می‌آید، ولی اولین نقطه‌ای‌ است که بسیاری از دوستی‌ها در آن شکست می‌خورند. متقابل، یعنی‌ ایجاد تعادل کلی در تلاش برای یکدیگر. کسی که همیشه منتظر می‌نشیند و راهی به سوی دیگری پیدا و باز نمی‌کند، دوست خوبی نیست. بر عکس، در بین دوست‌های خوب، وجود تعادل در به طرف دیگری رفتن و او را پذیرفتن کاملاً بدیهی است. شراکت،‌ این نیست که تنها در مشکلات یا حالات خاص سهیم باشیم، بلکه معنای آن سهیم شدن در کل زندگی روحی و حسی و سرنوشت یک شخص است.

حضور مشترک در یک برنامه تفریحی، یک گردش یا یک بازی، نوعی همپایی است، ولی الزاماً یک دوستی نیست.  صراحت و اعتماد دوستانه  شراکت در دوستی یعنی درک یکدیگر در تعامل و تبادل شخصی. برای اینکه چنین تبادلی بتواند صورت بگیرد، به صراحت و راحت بودن نیاز است ، یعنی دومین مشخصه بارز یک دوستی. صراحت، یعنی داشتن جرأت، زیرا برای‌ اینکه دو نفر بتوانند با یکدیگر صریح و راحت باشند، باید بتوانند به یکدیگر اطمینان کنند، به خصوص وقتی که رازی را با یکدیگر در میان می‌گذارند. کسی که جرأت می‌کند خود را برای دیگری، شخصیت خود را آنگونه كه هست نشان بدهد، قابلیت برقراری رابطه دوستی را دارد.

دوستی چه چیزی نیست؟ 

دوستی رابطه ابزاری نیست  در یک ارتباط دوستی، هدف نه فقط بر طرف کردن احتیاجات، بلکه «وجود» طرف مقابل است. کسی که تنها در راه بازگشت از سفرهای کاری، شبی را در خانه دیگری مهمان می‌شود (که احتمالاً از خرج سفر خود کم کند)، از روی دوستی به دیدار نیامده است، بلکه شاید از روی معامله و حسابگری‌ این کار را کرده. اگر‌ این بر طرف کردن احتیاج، دو جانبه باشد، البته رابطه‌ای "ابزاری" بر قرار شده است، اما چنین رابطه‌ای نیز تنها به شرایط موجود وابسته است و نمی‌تواند پایدار بماند.  دوستی رابطه هم‌صحبتی نیست  هم‌صحبتی نیز اغلب با دوستی اشتباه گرفته می‌شود، هر چند هم‌صحبتی در بین دوستان واقعی هم از اهمیت بالایی برخوردار است و موضوع ارتباطات دوستی همیشه بر سر مسائل عمیق و کلی زندگی نیست.

صحبت کردن شاد و لذتبخش، در دوستی واقعی هم برآورده می‌شود، اما در بسیاری از موارد و به خصوص در مورد انسان‌های تنها، وقتی با دیگری گپی می‌زنند، خیلی زود از این ارتباط یک رابطه دوستی را نتیجه می‌گیرند.  دوستی رابطه دیداری نیست  بعضی دیگر گمان می‌کنند چون شخصی را زیاد می‌بینند، با او رابطه دوستی دارند. اما واقعیت این است که کمیت دیدار طرفین نسبت به کیفیت آن نقش مهمی بازی نمی‌کند. آنچه گروهی را که مرتب یکدیگر را در یک مکان عمومی ‌ملاقات می‌کنند، کنار هم نگه می‌دارد، نیاز شخصی هر کدام از آنها برای گپ زدن، گذراندن وقت و تنوع است و نه الزاماً علایق و خواسته‌ها و خصوصیات مشترک بین آنها، آنگونه که بین دوستان وجود دارد.  

محک‌های دوستی  اینکه دوستی چیست و یک دوستی خوب چه رابطه‌ای است، سؤالی است که در بین اشخاص متفاوت، جواب‌های مبهم و متفاوتی دارد. رابطه‌هایی وجود دارند که سال‌ها ادامه پیدا کرده‌اند و در آنها یکی از طرفین بر ‌این باور بوده است که دیگری بهترین دوست اوست، در حالی‌ که او برای دیگری اهمیتی جانبی داشته است. ‌شدت و قدرت یک دوستی بسته به این است که هدف آن رابطه تا چه حد وجود شخص مقابل است. البته منظور ایفای نقش یک قهرمان در دوستی نیست، زیرا بر طرف کردن احتیاجات یکدیگر و دوست داشتن وجود طرف مقابل، در یک ارتباط دوستی با هم وجود دارند و‌ این کاملاً طبیعی است. معنی دوستی، بخشش دائمی‌ و یکطرفه هم نیست، بلکه بخشش و گرفتن، با هم توأم هستند.