تحریریه زندگی آنلاین- گروه سلامت
ظروف مسی كه روزگاری نقش اصلی آشپزخانه‌های زنان ایرانی را داشت و ركن اصلی در جهیزیه‌های آنان به شمار می‌رفت. در حال حاضر نقش زینت آشپزخانه لوكس و مدرن را پیدا كرده و در ویترین آشپزخانه‌ها جا گرفته است. اما چرا ظروفی كه روزگاری آنچنان عزیز و محترم شمرده می‌شد به یكباره خوار شد و از آشپزخانه‌های ایرانی رخت بربست؟
هشدارهای پی در پی پزشكان مختلف مبنی بر ضرر و زیان‌های ناشی از پخت و پز در ظروف مسی از جمله كاهش ارزش غذایی مواد ایجاد مسمومیت غذایی ذخیره مس در كبد و از كار افتادن آن و همه و همه باعث شد كه مثل همیشه به جای حل مسئله صورت مسئله را پاك كنیم و دیگ و دیگچه‌های مسی را از خانه‌ها بیرون كنیم تا خیالمان راحت شود كه نكند خدای نكرده فراموش كنیم و به اشتباه از این ظروف برای پخت غذا استفاده كنیم و دچار این همه بیماری‌های جورواجور شویم در آن زمان نان خشكی‌ها با قیمت‌های بسیار ناچیز این ظروف مسی را خریداری كرده و به جای آن قابلمه آلومینیومی می‌دادند.
كسی نمی‌داند كه این همه قابلمه‌های باارزش مسی كه حاصل كار قلم‌زن‌های توانای مس بود به كجا رفت؟ اما بعدها مشخص شد تمامی این ظروف به كشور تركیه منتقل شده و در كوره‌ها ذوب شدند.
اما این سوال همیشه در ذهنم باقی است كه «چرا گذشتگان ما با اینكه فقط در این ظروف غذایشان را تهیه می‌كردند و این تنها وسیله آشپزی آنان بود آن قدر عمرهای طولانی داشتند و با نشاط روزگار می‌گذراندند و از این بیماری‌های عجیب و غریب خبری نبود و ما با اینكه این همه رعایت جزئیات خورد و خوراك و... را می‌كنیم همیشه مریض هستیم و یكسره در حال ناله كردنیم» خدا می‌داند!؟
البته باید گفت بعد از چند سالی كه این خار در چشم از خانه‌ها بیرون رفت و دیگر در كمتر خانه‌ای این ظروف پیدا می‌شد همان پزشكان ضرر و زیان را كنار گذاشتند و این بار فقط از فواید گفتند ولی دیگر خیلی دیر شده بود.
چرا كه برای تهیه یك دیگ خیلی كوچك می‌باید كم كم 30 هزار تومان می‌دادند به جای ساخت دیگ‌های بزرگ مسی، دیگچه‌های كوچك را بسازند و دیگر مس فقط می‌توانست در تزئین و آراستن خانه و آشپزخانه‌ها به كار برده شود و در حال حاضر در خانه‌های افراد با توان مالی بالا و همچنین تعدادی از آن افراد قدیمی كه هیچ‌گاه وسیله را دور نمی‌انداختند و براین عقیده بودند كه «هر چیزی ممكنه روزی به درد بخوره» می‌توان چند تكه از این فلز قرمز رنگ زیبا را پیدا كرد و این فلز نه مثل طلا ولی تا حدودی مثل آن با ارزش شد و برای زینت آشپزخانه‌ها استفاده شد.
مهمترین شهر در صنعت مسگری ایران كجاست؟
یكی از شهرهایی كه مسگری در آن بیشتر از شهرهای دیگر رونق داشته و دارد كرمان است. كرمان، به دلیل وجود معادن بزرگ مس در سرچشمه، بردسیر و شهر بابك از پنج هزار سال پیش مركز مهم تولید مس و به خصوص ظروف مس به شمار می‌رفته است همچنین حفاری‌های صورت گرفته در منطقه «تل‌ابلیس» در شهرستان بردسیر كرمان نشان از وجود كوره‌‌های مس شش هزار ساله دارد. ولی در حال حاضر تنها تعداد انگشت شمار مغازه مس فروشی در بازار سنتی كرمان وجود دارد...
برای خواندن بخش دوم -دیگچه‌های مسی دیروز، دكور خانه‌های امروز اینجا کلیک کنید.
