دکتر سید مرتضی صفوی
- بعضی از افراد تصور می‌کنند چون در طول روز به علت روزه داری مدتی معده شان را خالی از غذا نگاه داشته اند در وعده افطار بايد پرخوری کرده و جبران این گرسنگی را بنمایند، در نتیجه بیش از حد نیاز خود غذا صرف کرده و دچار افزایش وزن و چاقی می‌شوند.
- افرادی که در دوران روزه داری یا بعد از آن دچار یبوست می‌شوند کسانی هستند که در وعده افطار و سحری از میوه و سبزی، سالاد و آب استفاده نمی کنند و یا به مقدار کم مصرف می‌کنند در نتیجه عمل دفع به خوبی انجام نشده و به یبوست مبتلا می‌شوند.
- کسانی که سابقه ابتلا به سنگ‌های مجاری ادراری را دارند چنانچه در طول ماه رمضان از آب کافی استفاده ننمایند امکان ابتلاء مجدد به سنگ‌های مجاری ادراری وجود دارد. البته این مسئله در تمام اوقات سال باید رعایت شود. بنابراین باید:
- در فاصله بین وعده افطار و سحری به تعداد کافی (8- 6 لیوان) آب یا مایعات نوشید.
- افراط در مصرف مواد چرب و شیرین و یا استفاده بيش از حد نمك موجب بروز عوارض ناراحت کننده و گاه خطرناکی مانند: افزایش فشارخون، چربی‌های خون و نهـایتا عـــوارض قلبی – عروقی خواهد شد. بعضی از افراد تصور می‌کنند درماه رمضان به علت حذف یک وعده غذایی، نیاز به مصرف کالری زیادی دارند و به همین علت در برنامه سحری و به خصوص افطار از موادی مانند حلوا، زولبیا، بامیه، گز، سوهان و سایر مواد چرب و شیرین به مقدار زیاد استفاده می‌کنند.افراط در مصرف این مواد نه تنها مفید و ضروری نیست بلکه باعث لطمه زدن به سلامت انسان خواهد شد.
- بعضی از افراد ممکن است به علت روزه داری دچار خستگی، بی حوصلگی، عصبانیت یا افسردگی شوند، این عوارض طبیعی نـبـوده و از پـیـامدهای طبیعی روزه محسوب نمی شود و به علت تغذیه غلط گریبانگیر شخص میگردد. اینحالت معمولا در افرادی دیده می‌شود که از خوردن سحری امتناع کرده و غذای خود را به یک وعده افطار منحصر می‌کنند که این کار موجب پایین افتادن قند خون (هیپوگلیسمی) و بروز عوارض عصبی یاد شده میگردد.برای آن که در دوران روزه داری از سلامت، شادابی و تحرک کافی برخوردار بوده و در معرض ابتلاء به اختلالات ناشی از سوء تغذیه قرار نگیریم، توجه به توصیه‌های تغذیه‌ای زیر لازم است:
1- بهتر است قبل از مصرف غذا در وعده افطار خرما، آب ولرم و چای کم رنگ میل نمايید و از مصرف آب سرد در شروع افطار خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک معده و ناراحتی‌های گوارشی شود.
2- در ماه رمضان حتما از دو وعده غذایی سحری و افطار استفاده کنید. حذف هر یک از این وعده‌ها موجب لطمه زدن به سلامت شما خواهد شد.
3- از پرخوری یا مصرف مواد سنگین و نفاخ دوری نمايید.
4- در برنامه غذایی خود از میوه، سالاد و سبزی‌های تازه (به خصوص در وعده سحری) به مقدار بیشتری استفاده کنید، این مواد به علت داشتن آب زیاد احساس تشنگی را کاهش می‌دهند، ویتامین‌ها و مواد معدنی مفیدی را به بدن می‌رسانند و به علت داشتن ميزان بالايي فیبر غذایی از بروز یبوست جلوگیری می‌کنند.
5- مصرف آب به مقدار کافی به منظور پیشگیری از بروز یبوست، جلوگیری از کم آبی و نيز جهت دفع سموم از بدن توصیه می‌شود (از آشامیدن آب فراوان در میان غذا اجتناب نماييد).
6- از افراط در مصرف مواد چرب و شیرین پرهیز كنيد.
7- از مصرف نمک به مقدار زیاد خودداری نماييد، زيرا منجر به ایجاد تشنگی، نگاه‌داشتن آب در بدن و ایجاد ادم و نيز افزایش فشارخون میگردد.
8- با توجه به آیات قرآن و روایات، بیماران و افرادی که تحمل و طاقت روزه گرفتن ندارند باید روزه خود را به وقت دیگری موکول نمایند. زنان باردار نیز شامل این گروه می‌شوند. همچنين در ماه‌های اول بارداری در صورت بروز عوارض گوارشی غیر قابل تحمل (مثل استفراغ و سوزش سردل) و لزوم خوردن غذا با فاصله زمانی کمتر حکم بیمار مشخص مي‌شود، بنابراين نسبت به وضع هر فرد ممکن است متفاوت باشد.
