خواندني های پزشكی
WHO، تجویز واكسن روتا ویروس را در همه كودكان توصیه می‌كند
سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می‌كند، واكسن خوراكی روتاویروس در برنامه ایمن سازی همه كشورها گنجانده شود تا از وقوع نیم میلیون مرگ بر اثر اسهال و 2 میلیون بستری شدن در هر سال، پیشگیری شود. كودكان در كشورهای اروپایی و آمریكایی سه سال است كه از این واكسن استفاده می‌كنند ولی در كشورهای كم درآمد كه در آنها بیماری‌های ناشی از، از دست دادن آب بدن كشنده هستند، هنوز مورد استفاده قرار نگرفته است. سازمان ملل انتظار دارد كه این واكسن در آسیا و آفریقا نیز مورد استفاده قرار گیرد. این توصیه سازمان بهداشت جهانی، راه را برای جلوگیری از بسیاری مرگ‌های ناشی از، از دست رفتن آب بدن در كودكان هموار می‌كند. WHO اعلام كرده بررسی‌های بالینی در كشورهای فقیر در آفریقا و مالاوی نشان داده كه نوع خوراكی واكسن، به طور مشخصی دوره‌های اسهال ناشی از روتاویروس را كوتاه می‌كند. پژوهش‌ها در بنگلادش، ویتنام، غنا، مالی و كنیا ادامه دارد. روتاویروس یكی از علل عمده اختلالات گوارشی شدید مثل استفراغ و اسهال در كودكان و نوزادان است. هر روز در دنیا 1600 كودك زیر 5 سال بر اثر آلودگی با این ویروس جان‌شان را از دست می‌دهند كه بیشتر آنها در آسیا و آفریقا زندگی می‌كنند.
FDA در پی تایید سه داروی آنتی سایكوتیك برای كودكان
بخش روان پزشكی سازمان غذا و داروی امریكا (FDA) اعلام كرد: سه داروی آنتی سایكوتیك می‌توانند در كودكان و نوجوانان هم موثر واقع شوند ولی باید سازندگان آنها ملاحظات بیشتری را درباره این گروه سنی، در نظر بگیرند. در حال حاصر FDA هنوز به طور كامل استفاده از داروهای «زیپراسیدون»، «اولانزایپن» و «سروكوئل» را در كودكان مبتلا به اسكیزوفرنی و اختلال دو قطبی تایید نكرده است و شركت‌های سازنده این داروها، در پی آن هستند كه با ارائه مدارك و شواهد محكمتر مبنی بر موثر بودن این داروها در كودكان و خطرناك نبودن آنها برای این گروه سنی، مجوز تولید عمده‌تر آنها را برای كودكان دریافت كنند. در حال حاضر پزشكان این داروها را برای كودكان تجویز می‌كنند ولی تایید FDA می‌تواند به تولید كنندگان آنها اجازه دهد به طور وسیع‌تری برای محصولات‌شان بازاریابی كنند.
كارشناسان FDA عقیده دارند كه تولید كنندگان شواهد كافی مبنی بر موثر بودن این داروها در كودكان ارائه كرده‌اند و درجه امنیت آنها در كودكان هم مشابه امنیت این داروهای آنتی سایكوتیك در بزرگسالان است. این سه دارو كه به نام داروهای آنتی سایكوتیك آتیپیك شناخته شده‌اند برای درمان طیف وسیعی از اختلالات روان پزشكی به كار می‌روند ولی باعث افزایش وزن بیمار می‌شوند. در عین حال FDA معتقد است كه مصرف این داروها در كودكان با خطراتی نیز همراه است كه باید مورد بررسی قرار گیرند.
افزایش احتمال ابتلا به آسم در نوزادان متولد شده از مادران چاق
تحقیقی كه نتایج آن در صدو پنجمین كنفرانس بین‌المللی جامعه توراكس امریكا ارائه شد نشان داد كه احتمال تولد نوزادان به آسم از مادران چاق بیشتر است به عقیده پژوهشگران در یك فرد چاق، چاقی به خودی خود مسأله دردسرسازی نیست بلكه یك التهاب سیستمیك در بین است كه می‌تواند رشد دستگاه تنفس و سیستم ایمونولوژیك در جنین را با مشكل روبه‌رو كند و ریسك ابتلا به آسم پس از تولد را، افزایش دهد.پژوهشگران پیش از تولد تا 8 سالگی 4000 نوزاد را بررسی كردند. در این پژوهش، آسم را داشتن ویز و یا تنگی نفس و یا مصرف كوتیكو استروئید در یك سال گذشته تعریف كردند و BMI بزرگتر از 25 هم، اضافه وزن تلقی شد. بیش از یك پنجم مادران (9/20 درصد) چاق بودند، در خانواده‌ای كه حداقل یك والد مبتلا به آسم بود، چاقی دوران بارداری ریسك ابتلا به آسم را در كودك بالا می‌برد و مقدار این ریسك از میزان خطر در كودكانی كه یكی از پدر یا مادرشان مبتلا به آسم بودند ولی مادرشان چاق نبودند. 65 درصد بیشتر بود. این یافته‌ها نشان می‌دهد كه داشتن و رسیدن به یك وزن متعادل فواید زیادی برای مادر باردار دارد كه هم برای خودش مفید می‌باشد و هم برای نوزاد وی.
تاثیر منفی استاتین‌ها در بیماران مبتلا به MS
استاتین‌ها كه به طور وسیع در سراسر دنیا برای كاهش مقادیر كلسترول خون به كار می‌روند، در صورت تجویز با دوز بالای روزانه، برای بیماران MS ضرر دارد. پژوهشگران انستیتوی نورولوژی مونترال (MNI) نشان داده‌اند كه درمان با استاتین در موش‌ها اجازه نمی‌‌دهد كه میلین سلولهای دستگاه عصبی مركزی ترمیم شود. نتایج این مطالعه در ژورنال پاتولوژی امریكا به چاپ رسیده و بر ضرورت كنترل اثرات درمان‌های مربوط به دستگاه ایمنی بر روی دستگاه عصبی مركزی و فرایند ترمیم میلین تاكید دارد.
كانادایی‌ها یكی از بالاترین آمار مبتلایان به MS را، در دنیا دارند. در حدود 50 هزار كانادایی MS دارند و هر ساله حدود 1000 بیمار جدید به این تعداد اضافه می‌شوند. MS یك بیماری خود ایمنی است كه در آن سلولهای دستگاه ایمنی به اشتباه غشای سلولهای عصبی را كه میلین نام دارد تخریب می‌كند و این باعث اختلال در انتقال پیام‌های عصبی در دستگاه عصبی مركزی می‌شود.
ژنها عاملی برای توضیح بروز افسردگی در بیماران قلبی
بیمارانی كه از بیماری‌های قلبی عروقی رنج می‌برند بیشتر مستعد ابتلا به افسردگی هستند. چگونگی این ارتباط تا مدت‌ها برای دانشمندان ناشناخته بود ولی محققان بیمارستان میریام وابسته به انستیتوی قلب مونترال و دانشگاه مونترال دریافته‌اند كه عوامل ژنتیكی می‌توانند باعث ابتلای بیماران قلبی به افسردگی شوند. در حدود 15 تا 20 درصد از بیماران قلبی عروقی در امریكا به افسردگی مبتلا می‌شوند، این در حالی‌ست كه 7 درصد از جمعیت امریكا به افسردگی مبتلا می‌شوند كه همین می‌تواند زمینه‌ساز تشدید مشكلات قلبی آنها شود. به گفته پژوهشگران، ژنها با سیستم گردش خون، در ارتباط هستند و همین ژن‌هایند كه می‌توانند سلامت سیستم قلب و عروق را تعیین كرده پیش‌بینی كنند آیا فرد بیمار، به افسردگی مبتلا می‌شود یا خیر. این پژوهش بر روی 977 بیمار قلبی- عروقی كه یكی از رگهای قلب‌شان بیش از 50 درصد گرفتگی داشت، یا یك بار سكته كرده بودند، انجام گرفت كه 21 درصد از این بیماران زن بودند و متوسط سن بیماران 59 سال بود. نشانه‌های افسردگی توسط تست استانداردی، بررسی شده بود. آنها با بررسی ژن‌های بیماران دریافتند كه ژنها در بروز اختلال در عملكرد و در بروز بیماری‌های قلبی نقش دارد و می‌تواند به بروز افسردگی بینجامد.
روشی تازه برای تشخیص سرطان روده
محققان استرالیایی در حال بررسی روشی نوین برای تشخیص سرطان روده و شناخت ضایعات پیش سرطانی هستند. به گفته پژوهشگران اگر آنها بتوانند نشان دهند كه وجود شاخص‌های زیستی خاص در خون یا مدفوع قویا به شدت با بروز سرطان در بیماران سرطانی یا آنهایی كه ضایعات پیش سرطانی دارند، ارتباط دارد، می‌توانند روشی جدید را در تشخیص سرطان روده در پیش گیرند. به عقید محققان استرالیایی بررسی مرتب افراد بالای 50 سال از نظر سرطان روده ابزاری مناسب برای پیشگیری از این بیماری و افزایش شیوع آن در این كشور است.
اگر آنها بتوانند تست تشخیص جدید ابداع كنند كه بتواند ضایعات پیش سرطانی در روده را هنگام كولونومپكی زودتر تشخیص دهد و نیز هنگام كولونومپكی این ضایعات برداشته شوند، شانس پیشگیری از بروز این سرطان بالاتر می‌رود. با این كشف پزشكان به ابزار تشخیصی نوینی دست خواهند یافت كه به این ترتیب می‌توانند از عمل تشخیصی كولونومپكی نهایت استفاده را ببرند. نتایج این پژوهش در كنفرانس هفته بیماری‌های گوارشی در شیكاگو بیان شد. این گردهمایی بزرگترین گردهمایی پزشكان و محققان در زمینه بیماری‌های گوارش، هپاتولژی، آندوسكوپی و جراحی دستگاه گوارش است.
تاثیر لیتیم در محافظت از سلولهای مغز حین رادیوتراپی
دانشمندان دریافته‌اند: لیتیم، كه به طور وسیع در درمان اختلال خلقی دو قطبی مورد استفاده قرار می‌گیرد، سلولهای مغز را در بیمارانی كه رادیوتراپی می‌شوند از آسیب، حفظ می‌كند. به نقل از ژورنال پژوهش‌های بالینی، محققان نشان داده‌اند كه لیتیم به ترمیم DNA در سلولهای سالم مغز، كمك می‌كند ولی روی سلولهای تومورهای مغزی، اثری ندارد. به این ترتیب، لیتیم می‌تواند راهی برای حفظ سلولهای سالم مغز از آسیب، حین رادیوتراپی ارائه دهد.
رادیوتراپی یكی از روش‌های استاندارد برای درمان تومورهای اولیه و متاستاتیك مغز به شمار می‌رود ولی در طولانی مدت عوارض خاص خودش را دارد. كاهش میزان IQ، مشكلات یادگیری و از دست دادن حافظه از این عوارض هستند و در كودكانی كه تحت درمان تومورهای مغزی قرار گرفته‌اند بیشتر گزارش شده است. رادیوتراپی به سلولهای هیپوكامپ آسیب می‌رساند كه مركز یادگیری و به خاطر سپردن است. به گفته دانشمندان لیتیم می‌تواند از نورون‌های هیپوكامپ در مقابل رادیوتراپی محافظت كند و فرایندهای شناختی را در موش‌ها بهبود بخشد. رادیوتراپی با حمله به DNA سلولهای سرطانی آنها را از بین می‌برد ولی به DNA سلولهای سالم هم آسیب می‌زند. محققان بر این باورند كه احتمالا، لیتیم روی فرایند ترمیم DNA سلولهای سالم پس از رادیوتراپی، اثر می‌گذارد. ولی این اثرات در تومور گلیوما كه بدخیم است دیده نشده است.
ویتامینها در كاهش خط سقط جنین موثرند
مصرف ویتامینها پیش و طی ماه‌های اول بارداری خط سقط را كاهش می‌دهد. البته، ممكن است این كاهش خطر به این علت هم باشد كه كسانی كه ویتامین مصرف می‌كنند، بیش از دیگران به فكر سلامتی خود هستند و مراقبت‌های بهداشتی را انجام می‌دهند. محققان دانشگاه كارولینای شمالی در چپل هیل عقیده دارند كه باید در این زمینه پژوهش‌های بیشتری انجام گیرد. نتایج این پژوهش كه در ژورنال اپیدمیولوژی امریكا به چاپ رسیده، این طور می‌گوید كه مصرف ویتامینها در زنان باردار یا آنهایی كه تصمیم به بارداری دارند، می‌تواند خطر بروز نقایص جنینی و سقط را كاهش دهد. این تیم پژوهش بین سال‌های 2000 و 2008 با 4752 زن باردار در سه ماهه اول بارداری مصاحبه كردند تا از مصرف یا عدم مصرف ویتامین آنها آگاه شوند. 95 درصد از زنان پیش از بارداری یا هنگام بارداری نوعی مكمل ویتامین مصرف می‌كردند. 524 مورد سقط جنین در مادران بروز كرد و محققان دریافتند كه خطر سقط در بین زنانی كه ویتامین مصرف می‌كردند، 57 درصد كمتر از آنهایی بود كه ویتامین دریافت نمی‌كردند. این كاهش خطر با عواملی چون سن، هورمون درمانی، تعداد زایمان‌های قبلی، سیگار كشیدن، نژاد و سطح تحصیلات تغییری نكرد.
تاثیر مثبت رژیم بدون كربوهیدارت در كندی پیشرفت سرطان پروستات
محدود كردن مصرف كربوهیدارت‌ها افزون بر كاهش وزن می‌تواند روند رشد تومورهای پروستات را كند كند. برابر با یافته‌های پژوهش انجام گرفته از سوی محققان مركز سرطان پروستات دوك روی مدل‌های حیوانی، داشتن یك رژیم غذایی حاوی كربوهیدارت اندك می‌تواند رشد تومورهای پروستات را كند كند. بنا به گفته محققان حیوانات مورد آزمایش با یك رژیم كم كربوهیدارت وزن هم كم كردند و چون كاهش وزن هم به خودی خود از میزان تغذیه تومورها می‌كاهد، آنها مطمئن نیستند كه كاهش كربوهیدرات به خودی خود چه اثری بر رشد تومورها می‌گذارد. محققان بر این باورند كه انسولین و هورمون‌هایی چون انسولین به رشد سلولهای سرطانی كمك كند و كاهش میزان مصرف كربوهیدرات از سطوح انسولین در خون موش‌ها می‌كاهد و رشد تومورها را كند می‌كند.
موش‌های آزمایش شده در این پژوهش در سه گروه با سه نوع رژیم غذایی آزمایش نشدند رژیم پر چربی – بدون كربوهیدرات، كم چربی- پر كربوهیدرات و پر چربی – كربوهیدارت متوسط. كه این آخری شبیه رژیم غذایی بیشتر آمریكایی‌هاست. سپس، در یك زمان سلولهای سرطانی پروستات به آنها تزریق شد. موش‌هایی كه كربوهیدرات دریافت نكرده بودند، 40 تا 50 درصد بیشتر از موش‌های دیگر زنده ماندند. در ضمن موش‌هایی كه رژیم بدون كربوهیدرات داشتند، مواد غذایی پر كالری دریافت می‌كردند تا وزن‌شان نسبت به موش‌های دیگر كاهش نیابد.
شناسایی سیستم جدیدی برای نجات بیماران سرطانی از مرگ
محققان در آمریكا پروتئینی را شناسایی كرده‌اند كه از انتشار و گسترش سرطان جلوگیری می‌كند.
یك تیم پژوهشی آمریكایی در پیشرفتی مهم و كم نظیر این پروتئین را كشف كرده‌اند كه با دستیابی به احتمال نجات بیماران مبتلا به سرطان از مرگ به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌كند. این پروتئین مانع از انتشار سلولهای آسیب دیده و سرطانی به سایر نقاط بدن از تومور سرطانی می‌شود. محققان بیمارستان اطفال بوستون پروتئینی را ایزوله و جداسازی كرده‌اند كه «پروساپوسین» نام دارد و این پروتئین متاستاز یا گسترش سلولهای سرطانی را به سایر بخش‌ها و اعضای بدن متوقف می‌سازد. این پروتئین در واقع با مسدود كردن رشد رگهای خونی تاثیر بازدارنده خود را اعمال می‌كند. دكتر راندوف واتینك، استادیار و محقق اصلی این پژوهش دریافته است كه تومورهای گسترش یافته بستری را در اعضا و بافت‌های دورتر از خود فراهم و آماده می‌سازند تا بتوانند به آن نقاط مهاجرت كنند. تومورها پروتئینی تولید می‌كنند تا به رشد تومور و جذب رگهای خونی تغذیه كننده كمك كند. اما در تحقیق جدید پژوهشگران پروتئینی را در خود بدن شناسایی كرده‌اند كه می‌تواند فعالیت رگهای خونی تغذیه كننده تومور را متوقف كند و به این ترتیب مانع از رشد سرطان می‌شود.
