زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

بيماريی های عفوني ناخن

ناخن‌ها توسط سلول‌های مخصوص پوستی در انگشتان دست و پا تولید می‌شوند. بیش از هر چیز در درون ناخن‌ها كراتین وجود دارد. كراتین یك پروتئین سخت شده است كه در پوست و مو هم یافت می‌شود. خود ناخن از چندین قسمت مختلف به شرح زیر تشكیل شده است.

صفحه: بخش قابل رویت ناخن بر روی انگشتان دست و پا می‌باشد.

بستر: پوستی است كه در زیر صفحه ناخن قرار دارد.

كوتیكول: بافت نرمی است كه دور تا دور قاعده ناخن را گرفته و تا روی صفحه ناخن امتداد می‌یابد.

صفحه سازنده (ماتریكس):  بخش ناپیدای ناخن است كه زیر كوتیكول قرار دارد و رشد ناخن از آنجا صورت می‌گیرد.

ماهك: بخشی از ماتریكس می‌باشد كه به رنگ سفید و به شكل هلالی در قاعده ناخن قابل مشاهده است. ماهك را در ناخن شست بهتر از هر جای دیگر می‌توان دید.

چین‌‌های ناخن: چین‌های پوستی هستند كه مانند یك قاب، ناخن را در بر گرفته و آن را از سه طرف نگه می‌دارند.ناخن‌ها نیز مانند مو از ماتریكس رشد می‌كنند. همین طور كه سلول‌های مسن رشد می‌كنند، سلول‌های جدید جای آنها را گرفته و قدیم‌ها را به هم می‌فشارند. به تدریج این سلول‌های فشرده شده به شكل یك صفحه صاف و سخت در می‌آیند. سرعت رشد متوسط ناخن‌ها در هر روز حدود یك دهم (1/0) میلیمتر است. ولی تفاوت‌هایی بسته به سن، فصل سال، سطح فعالیت و توارث بین افراد مختلف وجود دارد. ناخن‌های انگشتان دست سریع‌تر از ناخن‌های انگشتان پا رشد می‌كنند. سرعت رشد ناخن‌ها در تابستان بیشتر از زمستان است. ناخن‌ها در دست غالب (دستی كه بیشتر از آن استفاده می‌شود) سریع‌تر از دست دیگر رشد می‌كنند جالب است كه بدانید ناخن‌های مردان نسبت به ناخن‌های زنان خیلی‌‌ سریع‌تر بلند می‌شوند، البته شاید به استثنای زمان حاملگی و پیری، سرعت رشد ناخن تحت تاثیر بیماری، بر هم خوردن تعادل هورمون‌های بدن و فرایند پیری كند می‌شود.

بیماری‌های شایع ناخن

ناخن‌ها به خاطر محل قرار گرفتنشان (انتهای انگشتان)، همیشه در معرض آسیب هستند. بیماری‌های ناخن حدود 10 درصد از كل بیماری‌های پوست را شامل می‌شوند.

اكثر افراد تجربه‌ای از ماندن دست لای در یا فرو رفتن ناخن شست در گوشت پا و عفونت‌های كوچك ناخن دارند. اكثر جراحات كوچك ناخن خود به خود با گذشت زمان بهبود می‌یابند. اگرچه به خاطر سرعت كند رشد ناخن‌ها ممكن است این بهبودی مدت زیادی طول بكشد. درمان جراحات و آسیب‌های شدیدتر و حادتر ممكن است نیاز به مداخله تخصصی داشته باشد. علایم هشدار دهنده بیماری ناخن‌ها عبارتند از تغییر در رنگ و شكل ناخن؛ تورم پوست اطراف ناخن و درد. علاوه بر رنگ و شكل ناخن، باقی ماندن خطوط سفید بر روی ناخن و موجدار یا شكننده شدن آنها را باید حتما با یك متخصص پوست و مو در میان گذاشت.

عفونت‌های میكروبی

بروز تورم، قرمزی و درد در چین‌های پوستی اطراف ناخن، علامت بروز عفونت میكروبی است. شایع‌ترین دلیل بروز عفونت‌های میكروبی اطراف ناخن، ضربه و آسیب به ناخن و پوست اطراف آن و یا تماس مداوم و مكرر با آب و مواد شیمیایی است.همچنین بچه‌هایی كه انگشت خود را می‌مكند، به دلیل وجود قارچ كاندیدا در بزاق و اینكه بزاق تحریك كننده‌تر از آب است، ممكن است پارونیشی پیدا كنند. افرادی كه پسوزیازیس یا بیماری قند دارند، شانس بیشتری برای ابتلا به عقربك مزمن دارند.

عقربك (پارونیشی)

عقربك (پارونیشی) با تورم و قرمزی پوست اطراف ناخن دست شروع می‌شود و در ناخن‌های پا كمتر دیده می‌شود. بیماری ممكن است به صورت حاد باشد كه در این موارد به سرعت پس از ضربه به اطراف ناخن، یا كندن و جویدن كوتیكول ایجاد می‌گردد. عقربك حاد معمولا در نتیجه عفونتی است كه با باكتری‌های استافیلوكوك یا استرپتوكوك ایجاد می‌شود. اما احتمال آلودگی با سایر میكروب‌ها نیز وجود دارد عود پارونیشی حاد سبب ایجاد پارونیشی مزمن می‌شود.عقربك حاد را كه به وسیله باكتری‌ها ایجاد می‌شود، بایستی با پمادها یا محلول‌های آنتی بیوتیكی، پانسمان‌های اسید استیك و در صورت نیاز آنتی بیوتیك‌های خوراكی درمان نمود.

برای عقربك مزمن ممكن است پزشك شما داروهای زیر را تجویز نماید:

 تركیب‌های كورتون‌دار با داروهای ضد قارچ محلول‌های خشك كننده داروهای خوراكی ضد قارچ

به ندرت استفاده از داروهای خوراكی ضد باكتری و ضد قارچ برای درمان عقربك حاد یا مزمن به صورت یك دوره طولانی ضرورت پیدا می‌كند. روش‌های جراحی نیز گاهی ممكن است لازم شوند.

به منظور پیشگیری، بایستی از شرایطی كه سبب ایجاد عقربك می‌شوند اجتناب كرد.

 هنگام كار در خانه، زیر دستكش پلاستیكی یك دستكش نازك نخی بپوشید. از تماس با مواد شیمیایی پاك كننده و رطوبت زیاد خودداری نمایید. كوتیكول و پوست‌های اطراف ناخن را نكنید و نجوید. ناخن‌هایتان را به شدت مانیكور نكنید.در صورت بروز مواد زیر با پزشك خود تماس بگیرید. كنار كوتیكول یك قرمزی به وجود آید و انگشت متورم و دردناك شود. عفونت 48 ساعت پس از درمان‌های خانگی بهتر نشود. عفونت پس از 7 روز كاملاً از بین نرفته باشد.

دلایل متعددی برای ابتلا به عقربك مزمن وجود دارد كه عبارتند از:

 مواد شیمیایی كه در پاك كننده‌های خانگی یا صنعتی وجود دارند. آسیب مكرر به ناخن.

 تماس زیاد با آب، مایع ظرفشویی و مواد شوینده دیگر. واكنش به مواد غذایی

عفونت‌های قارچی

عفونت‌های قارچی ناخن حدود پنجاه درصد كل بیماری‌های ناخن را تشكیل می‌دهند و درمان آنها ممكن است بسیار مشكل باشد. این عفونت‌ها كه در ناخن‌ها‌ی انگشتان پا شایع‌تر از دست هستند، اغلب موجب جدا شدن انتهای ناخن از بستر آن می‌شوند.

علاوه بر آن، مواد زاید به رنگ سفید، سبز، زرد یا سیاه ممكن است در زیر بستر ناخن تجمع یافته و رنگ ناخن را تغییر دهند.نوك ناخن یا پوست قاعده ناخن هم می‌تواند توسط قارچ مورد تهاجم قرار گیرد.

ناخن‌های پا به خاطر قرار داشتن در فضای گرم و مرطوب كفش، بیشتر از ناخن‌های دست مستعد ابتلا به عفونت‌های قارچی هستند.

درمان عفونت‌های قارچی ناخن بسیار طولانی است.

كشیدن ناخن بدون استفاده از داروهای ضد قارچ غالبا مفید نبوده و با عود بیماری همراه می‌باشد.