كاربرد سم بوتولينوم A در صورت
در شماره قبلی درخصوص مكانیزم اثر BTA و عوارض تزریق آن در صورت بحث شد در این شماره به موارد منع تزریق BTA و... می‌پردازیم.
موارد منع تزریق BTA
تزریق BTA در برخی از بیماری‌ها و یا مصرف داروها نباید انجام گیرد. بیماری‌های میاستنی گراویس، سندرم Eaton Lambert از این قبیل هستند. به طور كلی بهتر است در فاز فعال بیماری‌های اتو ایمیون نیز تزریق انجام نشود. در زمان حاملگی و شیردهی به دلیل معلوم نبودن اثر آن، تزریق انجام نشود. در صورت وجود كانون عفونی در محل و یا نزدیك به محل تزریق و یا در صورت گزارش حساسیت نیز تزریق انجام نشود. همچنین هم زمان یا دریافت آمینوگلیكوزید و یا اسپكتینومایسن تزریق انجام نشود و می‌بایست تزریق BTA حداقل با فاصله سه روز پس از آخرین زمان دریافت این داروها باشد. در هنگام وجود اختلالات انعقادی، استفاده از داروهای ضدانعقادی و همچنین عدم همكاری بیمار نیز بهتر است تزریق انجام نشود.
قبل از تزریق BTA در صورت، موارد ذیل را در نظر داشته باشید:
1- انتظارات بیمار تا چه حد واقعی و قابل برآورده شدن است.
2- بررسی نوع چروك‌ها: با در نظر داشتن این نكته كه تنها چروك‌های دینامیك (ناشی از اسپاسم عضلات) به این درمان پاسخ می‌دهد و چروك‌های استاتیك و همچنین خطوط وابسته به جاذبه (gravity lines) بهبودی عمده‌ای نخواهند داشت.
3- توضیح دادن نتایج مورد انتظار بعد از تزریق؛ با كشیدن پوست در آن ناحیه در روی صورت بیمار به طوری كه در افراد جوان چروك كاملا ناپدید و در افراد مسن‌تر چروك كمتر قابل رؤیت خواهد بود.
4- توضیح عوارض احتمالی پس از تزریق.
5- سوال در مورد داروهای مورد استفاده مثل داروهای ضدانعقاد، آمینوگلیكوزیدها، اسپكتینومایسین، بیماری میاستنی، بیماری‌های انعقادی، سندرم Eaton Lambert ؛ حساسیت به داروی BTA و یا آلرژی‌های عمومی و عفونت موضعی در محل تزریق.
6- ذكر این نكته كه در تمامی موارد تزریقات در صورت، یك روتوش احتمالی در 2 هفته بعد نیاز است. لذا مراجعین دو هفته دیگر می‌بایست مراجعه نمایند.
بی‌حسی قبل از تزریق BTA :
اصولا درد در هنگام تزریق BTA در صورت به دو نوع تجربه می‌شود:
1- درد در زمان ورود سوزن
2- درد در زمان تزریق
در اكثر موارد تجربه نشان داده است كه درد عامل عمده‌ای در تزریق BTA نمی‌باشد ولیكن در برخی از موارد، افرادی با آستانه درد پایین جهت تزریق مراجعه كرده و خواستار استفاده از روش‌‌هایی برای كاهش درد می‌باشند.
روش‌های مختلفی برای كاهش درد وجود دارد مثل استفاده از كمپرس سرد قبل از تزریق، استفاده از ژل بی‌حسی لیدوكائین، نوار لیدوكائین، استفاده از كرم EMLA و استفاده از نرمال سالین دارای ماده نگهدارنده بنزیل الكل. یك روش موثر در كاهش درد استفاده از سر سوزن‌های ظریف در هنگام تزریق می‌باشد كه سبب كاهش درد ناشی از ورود سوزن می‌شود.
طبق مطالعات انجام شده یكی از راه‌های موثر كاهش درد استفاده از كرم EMLA حداقل یك ساعت قبل از تزریق در محل مورد نظر می‌باشد. این كرم مخلوطی از لیدوكائین و پریلوكائین می‌باشد كه قابلیت نفوذ خوب در پوست دارد در مطالعات مختلف اثر آن در كاهش درد ناشی از انواع تزریقات در پوست بدن ثابت شده است ولیكن در تمام موارد از یك پانسمان مخصوص در روی كرم استفاده شده بود.مطالعه اخیر گروه ما نشان داد كه برای تزریق BTA در صورت، نیازی به پانسمان وجود ندارد و مالیدن كرم یك ساعت قبل از تزریق با كاهش قابل ملاحظه درد حین تزریق همراه خواهد بود. مالیدن این كرم را می‌توان براحتی به پرسنل آموزش داد تا قبل از ورود به مطب جهت تزریق این كار انجام شود. گفتنی است این كرم در ایران تولید شده و در دسترس بیماران است.
نحوه استفاده از كرم EMLA
با الكل محل مورد نظر تمیز شود.
كرم را در محل‌های تزریق به طور یكنواخت و ضخیم بمالید.
از مالیدن كرم به محوطه داخل دیواره‌های استخوانی حدقه خودداری كنید. لازم به ذكر است نفوذ كرم به داخل چشم ایجاد قرمزی و واكنش شدید در داخل چشم می‌كند.
پس از حدود 5 دقیقه رنگ سفید كرم از بین رفته و فرد می‌تواند در مطب منتظر بماند و یا مطب را ترك كرده و پس از یك ساعت مراجعه نماید.
حداقل زمان برای تاثیر خوب كرم بر روی پوست یك ساعت است ولیكن می‌توان كرم را زمان طولانی‌تری بر روی پوست باقی گذاشت.
10 دقیقه قبل از تزریق مجددا با الكل محل تزریق را تمیز كنید.
