درمان طبی اسكار
اسكارها تغییرات قابل رویت و قابل لمس پس از روند بهبودی یك آسیب‌دیدگی می‌باشند. پیشروی اسكار می‌تواند نتیجه بهبود غیرعادی زخم و افزایش تراكم درهم برهم و آشفته بافت رشته‌ای رسوب یافته باشد كه یا به اسكار هیپرتروفیك یا اسكار كلوئیدی منجر می‌شود.
علائم:
اسكارهای هیپرتروفیك به طور كلی قرمز و برآمده‌اند و در حواشی جایگاه اولیه آسیب‌دیدگی باقی می‌مانند. انواع كلوئیدی آنها فراسوی جایگاه اولیه زخم وسعت می‌یابند و گاهی اوقات سال‌ها طول می‌كشد تا پس از آسیب‌دیدگی اولیه ظاهر شوند.
از نظر بافت‌شناسی، هر دو نوع اسكار هیپرتروفیك و كلوئیدی تراكم فیبروبلاستی و رشته‌های كلاژنی بسیار دارند و سرشار از عروق و لایه‌های ضخیم شده سلول‌های پوستی می‌باشند. این دو حالت از نظر بافت‌شناسی در این نكته متفاوتند كه اسكارهای هیپرتروفیك به طور كلی دسته‌های موازی و پهنی از ورقه‌های سازماندهی شده كلاژنی نسبت به نوع كلوئیدی دارند كه در آنها این ورقه‌ها مشخصا آرایش خاصی ندارند و نامرتب هستند.
تشخیص:
اسكارها می‌توانند یك یا به تعداد زیاد، موضعی یا گسترش یافته، برآمده یا كوچك، هیپرپیگمانته یا هیپوپیگمانته و یا منقبض باشند. برای كمك جهت دستیابی به درمان مورد نیاز برای هر كدام از اسكارها، بایستی موارد زیر در نظر گرفته شوند: علت به وجود آمدن، موقعیت تشریحی، خطوط كشش در پوست در حالت استراحت (RSTLs) و نوع اسكار (هیپرتروفیك، آتروفیك یا كلوئیدی). بنابراین هر اسكار و درمان آن به ارزیابی فردی آن نیاز دارد. نوع اسكار، موضع آن، علائم و آمادگی روانی بیمار در اشتیاق به یك تغییر، همگی بایستی به هنگام در نظر گرفتن درمان یك اسكار دانسته شوند. اكثر اسكارها و انواع هیپرتروفیك آنها اساسا مربوط به سطح و ظاهر هستند. اسكار كلوئیدی نیز ممكن است دردناك، حساس و خارش‌دار باشند. اسكارها می‌توانند باعث از دست دادن یك عملكرد (انقباض بیش از حد یك مفصل) و نیز از شكل‌افتادگی (نقص یا بدتركیبی) قابل توجه گردند. آسیب‌های روانی اسكارها می‌تواند یك موضوع بحث‌برانگیز احساسی برای بیماران باشد. این بیماران ممكن است نیاز به مشاوره یا كمك روانی در ارتباط با این مسائل حساس پیش از شروع درمان داشته باشند چون این بیماران به زمان نیاز دارند تا به طور منطقی در مورد برنامه‌های درمانی پزشك معالج برای اسكار مزبور فكر كنند.
نكته:
این نكته برای بیماران حائز اهمیت است تا بدانند كه ریشه‌كنی سریع اسكارها غیرممكن است. بهبود ممكن است صورت بگیرد گرچه این اسكار تنها می‌تواند كوچكتر، هیپوپیگمانته‌تر، پهن‌تر یا قابلیت توجه كمتر بیابد. از نظر ظاهری اسكارهای خوشایند، ریز، پهن با جای مناسب هستند و در اطراف صورت، در بینابین دو زیرواحد صورت یا در محل خط میانی جای گرفته‌اند. از طرف دیگر اسكارهای ناخوشایند این كیفیت را از دست می‌دهند و رنگدانه‌دار شدن، برآمدگی، موقعیت تشریحی (نزدیكی دو ناحیه صورت) آنها را قابل توجه‌تر می‌نمایند.
بررسی موقعیت اسكارها:
موقعیت و جهت اسكار از نظر ظاهری برای اسكارهای خوشایند مهم می‌باشند و خطوط كششی پوست در حالت استراحت به عنوان راهنمایی جهت كمك به اسكار برای كمتر قابل توجه بودن به كار می‌روند. این خطوط گرایش جهت‌دار و خواص ارتجاعی پوست را تعیین می‌نمایند. تشكیل خطوط مزبور به بافت‌های زیربنایی نرم و ساختارهای سخت استخوانی و غضروفی نسبت داده می‌شوند. خطوط قابلیت حداكثر كشیدگی معمولا عمود بر خطوط كششی پوست در حالت استراحت امتداد می‌یابند بدین معنی كه امتداد عمودی یك زخم نسبت به خطوط قابلیت حداكثر كشیدگی (LME) یا امتداد موازی آن با خطوط كششی پوست در حالت استراحت (RSTLs) وضوح كمتری خواهد داشت و شانس بیشتری جهت خوشایند شدن خواهد داشت.
درمان:
پیش از درمان، آمادگی بیماران جهت بهبود برای بررسی در مورد انتخاب درمان آرمانی برای هر فرد و اسكار آنها اهمیت دارد. بیمارانی با زمینه ارثی كلوئید و بیمارانی با پوست انواع III و بالاتر فیتزپاتریك می‌توانند نامزد درمان ضعیف اسكار باشند چون پیامد آنها بسته به درمان انتخابی ممكن است بدتر از اسكار آغازین باشد. بیمارانی كه در شش ماه گذشته ایزوترتینوئین یا انواعی از استروئیدها را دریافت كرده‌اند می‌توانند نامزد درمان ضعیف باشند چون این داروها می‌توانند بهبود زخم را مختل نمایند و بیمارانی كه از داروهای ضدبارداری یا استروژن استفاده نموده‌اند ممكن است حساسیت زیاد نسبت به نور داشته باشند كه می‌تواند باعث ظهور نمای mottled پس از التهاب گردد و برای پیل‌های شیمیایی نسبتا بدون استعمال در نظر گرفته می‌شوند. علاوه بر این، بیمارانی كه مشكلات پیروی از رژیم‌های پس از درمان، نظیر به حداقل رساندن در معرض خورشیدن بودن، مراقبت از زخم‌ها، یا اجتناب از آسیب‌های بیشتر در لبه‌های زخم دارند نیز می‌توانند نامزد درمان ضعیف برای درمان برخی از اسكارها باشند.عوامل سلامتی برای بررسی نامزدهای درمان اسكار اهمیت دارند. اطلاعاتی در مورد تاریخچه پزشكی بیمار، وضعیت تغذیه‌ای و نژادی (قومی و محلی ethnicity) بیمار كه حاوی عواملی هستند كه می‌توانند بهبود را مهار كنند یا اسكار را تقویت نمایند، بایستی جمع‌آوری گردند. بیماران دیابتی با ضعف بیشتری به درمان جراحی پاسخ می‌دهند چون میكروواسكولاریزاسیون مختلی دارند كه بهبود زخم را به تاخیر انداخته یا مانع از آن می‌شوند. وضعیت تغذیه‌ای بیمار نیز مهم است چون بیمارانی با كمبودهای شدید ویتامینی و پروتئینی در بهبود زخم اختلال خواهند داشت.برنامه زمانی درمان برای معالجه اسكار مهم است چون اسكارها در فرصت زمانی بیشتر، شكل می‌گیرند. در اوایل روند تغییر اسكار، این اثرات قدرت كششی كمتری دارند و در اواخر آن این قدرت افزایش می‌یابد. برای نمونه در 12 تا 18 ماه پس از آسیب‌دیدگی، اسكارها قدرت كششی 70 تا 80 درصد پوست سالم را دارند. از این‌رو روش‌های غیرتهاجمی نظیر درمان انسدادی یا درمان استروئیدی داخل ضایعه‌ای برای به دست آوردن نتایج بهتر بایستی ظرف چند هفته پس از ایجاد اسكار اجرا گردند. با این حال برای روش‌های تهاجمی نظیر سرمادرمانی یا جراحی، اجرای این روش‌ها حداقل 6 ماه پس از تشكیل اسكار، روند بهبودی بهتری نشان داده‌اند.
معیارهای خروجی نسبی برای كاندیداهای ترمیم اسكار
بیمارانی كه در معرض آفتاب زیاد قرار دارند و استفاده مناسب از ضدآفتاب و فاكتورهای فیزیكی محافظتی ندارند، اختلالات انعقادی دارند، آلرژی‌های دارویی دارند، مصرف استروئیدها یا ایزوتره نیونین در عرض 6 ماه گذشته داشته‌اند، نقایص تغذیه‌ای دارند، دیابت كنترل نشده دارند، نمی‌توانند مراقبت خوبی از زخم‌ها داشته باشند، استرس حل نشده‌ای روی اسكار خود دارند، انتظارات غیرواقعی از درمان دارند، استعداد ژنتیكی تشكیل كلوئید دارند، مصرف OCP و استروژن‌های بعد از یائسگی دارند، فیتزپاتریك نوع III و به بالا دارند، اختلالات انعقادی دارند، بیماری‌هایی با كوینر مثبت دارند، از عوارض روش جراحی آگاه نمی‌باشند، سابقه تب خال دارند و مایل به مصرف داروهای ضدویروس نمی‌باشند.
