ماكروليدها و درماتولوژی
در شماره قبلی با مروری بر اندیكاسیونهای معمول، عوارض جانبی و تداخل دارویی آزیترومایسین در درماتولوژی آشنا شدیم در این مقاله به كاربرد و اثرات سایر داروها در درماتولوژی میپردازیم.
كلاریترومایسین
اندیكاسیونهای مصرف در درماتولوژی:
در محیط in vitro، كلاریترومایسین در درمان عفونتهای گرم مثبت 2 تا 4 برابر موثرتر از اریترومایسین بوده است. سوشهای استرپتوكوك و استافیلوكوك مقاوم به اریترومایسین به كلاریترومایسین نیز مقاومت نشان میدهند. برای مقایسه اثربخشی كلاریترومایسین با سایر آنتیبیوتیكها مطالعههای مختلفی صورت گرفته است. مطالعهای، كلاریترومایسین با دوز 250 میلیگرم دو بار در روز را با اریترومایسین خوراكی 250 میلیگرم، چهار بار در روز برای مدت 7 تا 14 روز در بیماران مبتلا به عفونتهای سطحی مختلف پوست مقایسه كرده است.
در این مطالعه شایعترین ارگانیسم جدا شده استافیلوكوك اورئوس و استرپتوكوك پیوژن بود. این مطالعه نشان داد كه 96 درصد از بیماران درمان شده با كلاریترومایسین و 94 درصد بیماران درمان شده با اریترومایسین در پایان درمان به بهبودی كامل دست یافتند. مطالعه دیگری اثربخشی كلاریترومایسین با دوز250 میلیگرم دو بار در روز را با اریترومایسین 250 میلیگرم چهار بار در روز در درمان عفونتهای سطحی پوست مقایسه كرده است. این مطالعه نشان داد در درمان این بیماریها كلاریترومایسین به اندازه اریترومایسین موثر است. همچنین این مطالعه، كلاریترومایسین 250 میلیگرم دو بار در روز را با 500 میلیگرم سفادروكسیل دو بار در روز مقایسه كرد.
نتایج نشان داد كه 77 درصد از بیماران درمان شده با كلاریترومایسین و 79 درصد بیماران درمان شده با سفادروكسیل به بهبودی كامل دست یافتند. میزان ریشهكنی ارگانیسم از ضایعهها 89 درصد در گروه درمان شده با كلاریترومایسین در مقابل 92 درصد در گروه درمان شده با سفادروكسیل بود. كلاریترومایسین در درمان عفونتهای پوستی با مایكوباكتریوم chelonei، مایكوباكتریوم MAC, Simiae, M. kansasii مایكوباكتریوم اینتراسلولار و اریتراسما روزاسه موثر است. كلاریترومایسین موثرترین ماكرولید در درمان جذام محسوب میشود. همچنین كلاریترومایسین در درمان پروریگوپیگمنتوزا و Confluent and Reticulate Papillomatosis به طور موفق به كار رفته است.
اندیكاسیونهای معمول:
اگرچه كلاریترومایسین با اریترومایسین علیه هموفیلوس آنفلوآنزا فعالیت مشابهی دارد، ولی متابولیسم كلاریترومایسین به تشكیل یك متابولیت فعال به نام 14 هیدروكسی كلاریترومایسین وابسته است كه خود نیز علیه هموفیلوس آنفلوآنزا موثر است. در مقایسه با اریترومایسین، كلاریترومایسین علیه لژیونلاپنوموفیلا و موراكسلاكاتارالیس دو برابر یا بیشتر تاثیر دارد. كلاریترومایسین علیه نایسریاگنوره هم اثر دارد. كلاریترومایسین فعالترین تركیب ضدمیكروبی علیه MAC است و باید جزیی از رژیمهای درمانی بیماران MAC با یا بدون اریترومایسین باشد.
عوارض جانبی:
بیماران بالغ شركتكننده در مطالعههای كارآزمایی بالینی روی كلاریترومایسین عوارض جانبی مشابه اریترومایسین نشان دادهاند. شایعترین عارضه جانبی اسهال و اختلال چشایی بود كه در 6 درصد بیماران رخ داد. سایر عوارض كمتر شایع شامل تهوع (3 درصد)، سوءهاضمه (2 درصد)، درد شكم (2 درصد)، سردرد (2 درصد) بود. فقط 2 درصد از این عوارض در گروه شدید طبقهبندی شدند. واكنشهای فوری به كلاریترومایسین هم گزارش شده است. كلاریترومایسین میتواند موجب Fixed Drug Eruption، واكنشهای افزایش حساسیت و واسكولیت لكوسیتوكلاستیك شود. كلاریترومایسین همچنین میتواند موجب القا مانیا خصوصا در بیماران دریافتكننده استروئید شود.
تداخلهای دارویی:
كلاریترومایسین با ریفابوتین تداخل دارد و تجویز همزمان آنها موجب 50 درصد كاهش در سطح زیرمنحنی كلاریترومایسین میشود. نظریه جدید در این مورد این است كه ثانویه به تجویز ریفابوتین القاء آنزیمی رخ میدهد. سایمتدین خوراكی جذب و نیمه عمر كلاریترومایسین را طولانی میكند. در مورد تداخلهای كلاریترومایسین با سیكلوسپورین كه موجب مسمومیت با سیكلوسپورین شده است تعدادی گزارش موردی وجود دارد. رابدومیولیز ثانویه به تداخل سیمواستاتین و كلاریترومایسین رخ میدهد.