به پــاهايت نگاه كن
ترك خوردن پاشنه پاها نشاندهنده این است كه به اندازه كافی به آنها توجه نمیشود. این تركها خطوط بریده منظمی هستند كه معمولاً روی لایه سطحی پوست ایجاد میشوند، اما گاهی اوقات عمیقتر شده و به لایه میانی پوست نیز سرایت میكنند و فرد دچار درد در ناحیههای تركخورده میشود. با افزایش فشار روی پا، پوست پا كمكم پهنتر میشود. اگر پوست كنارههای پا خشك باشد، ترك میخورد. ترك پا، كمبود روی و اسیدچرب امگا3 را نشان میدهد. این تركها ممكن است در سایر نواحی پوست بدن نیز ظاهر شوند، اما شایعترین بخشها، كنارههای پاشنه پا و زیر انگشت شست پا هستند. خشكی پوست علت اصلی ترك پاشنه پا و علت عمده دیگر آن كلفت شدن و پینه پوست اطراف پاشنه پاست. معمولا مشكلات مربوط به پاها، ترك پاشنه پا، میخچه و سایر بیماریها نادیده گرفته میشوند؛ در حالی كه به راحتی میتوان آنها را درمان كرد. ترك پا معمولاً عارضهای بدون درد است؛ مگر آنكه این تركها عمیقتر شوند و به بخش میانی پوست سرایت كنند كه این حالت علاوه بر دردناك بودن، دچار خونریزی نیز میشوند. در چنین مواقعی خطری كه فرد را تهدید میكند، عفونت نواحی تركخورده است. افراد مبتلا به دیابت و همچنین ضعف سیستم دفاعی بدن در اثر كهولت سن و بیماری، منجر به تركهای شدید پا میشوند.
علا ئم
تركهای پا كه نشاندهنده فعالیت نادرست درونی و استفاده نادرست خارجی هستند، با نشانههای زیر بروز میكنند:
سرخ شدن و پوسته پوسته شدن: معمولا نخستین علامت پاشنه تركخورده و خشك، سرخ شدن و پوسته پوسته شدن آن است كه غالباً نادیده گرفته میشود تا اینكه بدتر شود. پوستهای خشك بیشتر مستعد عفونت هستند و درمان سریع آنها لازم است.
پوسته پوسته شدن و ترك خوردن: این علامت معمولاً در پی علامت قبلی ظاهر میشود. پوست انداختن پاشنه پا و ترك خوردن آن را باید به سرعت درمان كرد. بهترین روش برای برداشتن پوست مرده سطح كف پا استفاده از یك قیچی كوچك است كه با آن پوست مرده را به دقت و به آرامی از سطح پوست جدا كنید.
خارش پوست: خارش پوست در اثر جمع شدن و كوچكتر شدن لایه بیرونی ایجاد میشود. این جمعشدن شدید پوست باعث كشیده شدن پوست زیرین میشود و با خارش همراه است. بنابراین باید خود را از شر پوست مرده لایه بیرونی نجات داده و درمانهای لازم برای رفع تركهای پاشنه پا را انجام دهید.
خونریزی و ترشح تركها: خونریزی و ترشح را میتوان شدیدترین مشكل مربوط به پاشنه پا تلقی كرد كه نشان میدهد تركها نه تنها روی لایه بیرونی، بلكه روی بافت لایه زیرین نیز اثر گذاشتهاند و فرد در معرض خطر عفونت است. استفاده از كفشها و جورابهای تنگ وضعیت را تشدید میكنند.
دلایل
خشكی و پینه بستن پوست در نواحی اطراف پاشنه پا سر پا ایستادن به مدت طولانی در محل كار یا خانه كفپوشهای زبر و خشن سطح خانه وزن سنگین كه به ناحیه پاشنه پا فشار میآورد و عدم انعطافپذیری پوست باعث میشود این فشارها منجر به تركخوردن پاشنه پا شود. استفاده از كفشهای پشت باز و صندل بیماریها و اختلالات مربوط به پا، پسوریازیس، اگزما، بیماری تیروئید، دیابت و سایر مشكلات پوستی استفاده مكرر از آب، خصوصاً آب روان كه موجب از بین رفتن روغن طبیعی پوست شده و پوست خشك و زبر میشود. قرار گرفتن به مدت طولانی در محیطهای مرطوب مثل حمام افزایش خشكی پوست یعنی كاهش خاصیت كششی پوست كه با افزایش سن و سال این خاصیت كاهش مییابد. تغییر حالت پا به هنگام راه رفتن عدم رعایت بهداشت كمبود ویتامینها، املاح و روی
درمان
برخی درمانهای خانگی برای از بین بردن ترك پا بسیار مؤثر هستند، اما در مواقعی كه این درمانها تأثیری نداشته باشند، باید از پزشك متخصص كمك گرفت. بعد از هر بار شستن پاها و خشك كردن، نواحی تركخورده را روغن گیاهی مرطوب كننده بمالید. پماد، كرم و روغن مورد نظر را به مقدار زیاد روی پاها بمالید و بعد جوراب نسبتاً كلفتی به پا كنید. اگر اینكار را هر شب انجام دهید، پس از چند روز نتیجه مورد نظر را به دست خواهید آورد.
بخش گوشتی یك موز رسیده را روی نواحی خشك و تركخورده پاشنه پا بمالید و بگذارید به مدت 10 دقیقه در همان حالت بماند؛ سپس پاها را آب بكشید و خشك كنید. این روش بهترین راه برای درمان خشكی پاست. میتوانید مقداری پودر نارگیل و یكدوم آوكادو را نیز به موز اضافه كنید. آوكادو و نارگیل سرشار از روغنهای اصلی و چربیهای قابل حل در ویتامینها هستند. این خمیر، چربیها و ویتامینهای مورد نیاز را به پوست میرساند و آن را نرم و مرطوب میكند و ترك خوردن و خشكی آن جلوگیری میكند.
پاهایتان را به مدت 10 دقیقه در محلول آبلیمو و كمی آب بگذارید. آبلیمو نوعی اسید ملایم و طبیعی دارد و میتواند پوستهای مرده را از سطح پاها جدا كند. بهتر است بعد از آب كشیدن پاها با یك مسواك بسیار نرم و یا سنگ پا، پوستهای مرده را از كف پاشنه پا جدا كنید.
هر روز بعدازظهر یا شبها پاهایتان را به مدت 15 دقیقه داخل محلول آب و صابون قرار دهید؛ سپس آنها را بشویید و خشك كنید. كمی وازلین (یك قاشق چایخوری) را با آب یك عدد لیمو تركیب كنید و روی نواحی تركخورده پاشنه پاها بمالید تا كاملاً جذب پوست شود. اینكار را تا وقتی انجام دهید كه شاید نخستین تغییرات در بهبود تركها باشید. بهتر است این كار را قبل ازخواب انجام دهید و بعد از آن جوراب پشمی به پا كنید و بخوابید.
استفاده از روغن پارافین و تركیب آن با مقدار كمی روغن بادام نیز یك تركیب فوقالعاده برای رفع تركها و خشكی پاشنه پاست.
برای آنكه به طور كامل از شر تركهای پاشنه پا راحت شوید، باید پاشنه پاهایتان را لایهبرداری كنید. نیازی به استفاده از لایهبردارهای قوی نیست، بلكه میتوانید از یك لایهبردار خانگی مثل عسل، سركه سیب و آرد برنج استفاده كنید. برای این منظور چند قاشق عسل را به آرد برنج اضافه كنید و بعد سركه سیب را بیفزائید تا خمیر نرمی به دست آید. اگر خمیر خیلی سفت بود، مقداری روغن زیتون یا روغن بادام به آن اضافه كنید. این خمیر را به مدت 20 دقیقه روی پاشنه پاها بمالید و پاها را كمی ماساژ دهید. سركه سیب باعث از بین رفتن پوستهای مرده میشود. عسل و روغن زیتون نیز همانند مرطوبكنندهای طبیعی عمل میكنند و موجب نرم شدن پاشنه پا میشوند.
بیشتر كرمهای مخصوص ترك پا كه در داروخانهها به فروش میرسند، حاوی مواد شیمیایی هستند و ممكن است پوست را تحریك كرده و وضعیت تركها را بدتر كنند. برای این منظور بهتراست خودتان دست به كار شوید و یك كرم دستساز خانگی با استفاده از روغن زیتون، چند قطره روغن لیمو و یا روغن سنبل تهیه كنید. این روغنها را داخل ظرفی با هم تركیب كنید و كمی آب به آنها بیفزایید و در مواقع نیاز روی تركهای پاشنه پا بمالید.
رژیم غذایی
تركهای پا در اثر كمبود ویتامینها، املاح، روی و اسیدهای چرب امگا ایجاد میشوند؛ بنابراین داشتن یك برنامه غذایی سرشار از ویتامینها، املاح و روی ضروری است. اسیدهای چرب امگا 3 به خودی خود در بدن تولید نمیشود و باید از طریق غذاها و مصرف مكملها آنها را تأمین كرد.
ویتامینها: ویتامین E در روغنهای گیاهی، سبزیجات، غلات، حبوبات و آجیل یافت میشود.
املاح (شامل كلسیم و آهن):
1-كلسیم: در شیر، پنیر، ماست، شیرسویا، آب معدنی، بستنی، ماهی كنسروی، آبمیوهها، غلات و براكلی یافت میشود.
2- آهن: در غلات، تخممرغ، سبزیجات و لوبیاها، گوشت، مرغ و ماهی وجود دارد.
3- روی: مرغ، خرچنگ، لوبیاها، ماست، برنج قهوه ای و اسپاگتی سرشار از روی هستند.
4- اسیدهای چرب امگا 3: در ماهیهای آبهای سرد، بذر كتان و دانهها یافت میشود.
مراقبت
همواره پاهای خود را تمیز نگاه دارید و آلودگیها را از سطح آنها پاك كنید.
به طور مرتب پاها را ورزش دهید. گاهی اوقات پاها را داخل وان آب گرم و سرد قرار دهید تا نرمتر شوند. در صورت نیاز از مرطوبكننده برای پاها استفاده كنید. تا جایی كه ممكن است پای برهنه راه نروید.
در محیطهای مرطوب بیشتر مراقب پاهایتان باشید. هفتهای یكبار پاها را در آب گرم قرار دهید تا جریان خون در آنها بهبود یابد. بعد از دوش گرفتن و خشك كردن پاها به كف پاها مرطوبكننده بمالید. هر روز صبح پاهایتان را به مدت كوتاهی ماساژ دهید.