لايهبرداری با آلفاهيدروكسی اسيدها (A.H.A)
گرفتن تاریخچه و ارزیابی بیمار
پیش ازشروع اقدام برای پیلینگ بایستی پزشك ازبیمارارزیابی كامل سابقه پزشكی و پوستی به عمل آورد. شامل سابقه كاملی ازعفونتهای مزمن یاراجعه هرپس سیمپلكس؛ درماتوزآتوپیك فعال ازنوع اگزماتیك یاسبورئیك؛ مصرف موضعی یا خوراكی رتینویید. بیماران باسابقه عفونت هرپسی فعال میبایست تحت درمان خوراكی پیشگیرانه ضدویروس ترجیحا والاسیكلوویر؛ از صبح پیلینگ و در طی درمان قرار بگیرد. در صورتی كه بیمار در روز پیلینگ دارای ضایعه هرپسی فعال باشد توصیه به تعویق انجام لایهبرداری تا زمان بهبود كامل میگردد. مصرف رتینوییدهای خوراكی یاموضعی باعث اختلال در سد دفاعی استراتوم كرنئوم شده و نفوذ گلیكولیك اسید افزایش یافته و در نتیجه واكنش بیش ازحدنسبت به لایهبرداری گلیكولیك اسید میگردد؛ به همین خاطر توصیه میشود یك هفته قبل از لایهبرداری مصرف عوامل موضعی متوقف گردد.
همچنین باتوجه به اینكه مصرف ایزوترتینویین بایستی مداومت داشته باشد و توقف آن باعث تاخیر در بهبودی ضایعات میگردد؛ بایستی تصمیمگیری برای قطع مصرف ترتینویین و لایهبرداری با گلیكولیك اسید براساس تجربه پزشك حاذق صورت بگیرد. سایرداروهایی كه بر عمق نفوذ تركیبات لایهبردار تاثیر میگذارند میتوان از 5 فلورواوراسیل نام برد كه این دارو باعث از هم گسیخته شدن ضایعه اكتینیك كراتوزیس شده و در نتیجه گلیكولیك اسید بانفوذ بالاتر میتواند باعث اپیدرمولیز در این مناطق گردد و این به معنی برداشته شدن كامل این ضایعه پیش بدخیم میباشد. هر چند میبایست این بیماران رابرای این نوع لایهبرداری آماده نمود و طولانی ترشدن دوره بهبودی و پوستهریزی شدیدتر و لایهبرداری عمقیتر را به آنان پیش آگاهی داد. اگر این بیماران سابقه مصرف داروهای ضدتجمع پلاكت همانند وارفارین؛ هپارین؛ داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی؛ و حتی ویتامین E را داشته باشند ریسك خونریزی و ایجاد اسكار در این مناطق بالاتر میرود.
سایر بیمارانی كه داروهای حساس كننده به نور مثل ضدبارداری خوراكی، تتراسیكلین و مشتقات آن را مصرف میكنند میبایست اقدامات بعد از پیلینگ مثل محافظت ازخورشیدومصرف ضد آفتابها را با دقت بالاتری رعایت كنند.
بیماران باسابقه آتوپی، اگزما، پوستهای خشك و حساس ممكن است نیاز به گلیكولیك اسید باغلظت كمتر و یا فرمهای نیمه خنثی گلیكولیك اسید داشته و یا حتی در صورت شدید بودن این حالت اصلا گزینه مناسبی برای لایهبرداری نباشند. میتوان برای ارزیابی واكنش پوست اینگونه بیماران (و به عقیده من همه بیماران) از دو هفته پیش از لایهبرداری از تركیبات حاوی گلیكولیك اسید ترجیحا با غلظت 10-8 درصد بصورت تجویز در منزل به عنوان شروع فرایند بهره جست؛ به این روش میتوان از هرگونه اتفاق و عوارض پیشبینی نشده پردهبرداری كرد. توصیه میشود بیمارانی كه تحت فرایند درم ابریژن، لیزرجوانسازی ابلاتیو، لایهبرداریهای عمیق قرار میگیرند حداقل به مدت 12-6 ماه زمان بگذرد تا بهبودی كامل حاصل گردد و سپس تحت لایهبرداری با گلیكولیك اسید قرار بگیرند.
استثنائات لایهبرداری
باتوجه به خطرگسترده شده ویروس به مناطق تازه لایهبرداری شده در بیماران دچار هرپس فعال، پاپیلوما (زگیل صورت) و آبله بایستی اینگونه بیماران تحت لایهبرداری قرار نگیرند. برای این بیماران ابتدا درمان مناسب گذاشته شده و پس از بهبودی كامل لایهبرداری میگردند.
سایر روشهای مورد استفاده برای زیبایی مثل میكرودرم ابریژن، الكترولیز، دپیلاتوری، لیزر موهای زاید، اپیلاسیون، تركیبات لكبر، ماسكهای زیبایی، و اسكراب بایستی یك هفته پیش از پیلینگ به منظور پیشگیری از تخریب كنترل نشده اپیدرم قطع گردند.
در برخی موارد همچون اسكار آكنه میتوان میكرودرم و پیلینگ را توام نمود اما نتیجه كار بسیار متغیر است و پزشك معالج بایستی منافع این كار را سنجیده باشد. در نهایت اینكه اگر بیمار در زمینه محافظت از پوست همكاری كافی نداشته باشد بایستی تحت عمل لایهبرداری قرار نگیرد.
آماده سازی بیمار برای لایهبرداری با گلیكولیك اسید
پس از انتخاب كاندیدای مناسب برای لایهبرداری بایستی برای بیمار ازA.H.A موضعی برای استفاده در منزل استفاده كرد كه بهتر است این آلفاهیدروكسی اسید ترجیحا گلیكولیك اسید بوده و همانطور كه میدانیم غلظت این محصولات 20-8 درصد برای استفاده در منزل (Home Care) میباشد. در صورتی كه بیمار قبلا اینگونه محصولات را استفاده نكرده باشد بهتر است از غلظت پایین شروع كرده و بتدریج برحسب تحمل بیمار غلظت را افزایش دهیم. انتخاب پایه حامل لایهبردار نیز براساس نوع پوست بیمار میباشد بدین صورت كه پایه كرم برای پوستهای خشك، پایه ژل برای پوستهای چرب و پایه لوسیون برای پوستهای نرمال بكارمیرود. روش مصرف این داروها در طی دو هفته ابتدایی هرشب یكبار و سپس برحسب تحمل بیمار صبح و شب میباشد و همانطور كه پیش از این نیز بیان شد با این روش قبل از انجام لایهبرداری اصلی میتوانیم از حساسیت بیمار به گلیكولیك اسید آگاه میشویم و نیز میدانیم كه این روش مصرف گلیكولیك اسید ضعیف در منزل به ما كمك میكند لایهبرداری اصلی با موفقیت بیشتری انجام گردد و از طرفی اگر بیمار با نمای ظاهری پوستهریزی مخالفت داشته باشد به این روش میتوان آگاه شد و لایهبرداری اصلی را معوق نمود.
با این حال تاكنون ایجاد حساسیت غیرمعمول نسبت به گلیكولیك اسید بعید است. در صورت امكان ایدهآل آن است كه در حین آمادهسازی بیمار برای پیلینگ به وی تصاویری از مراحل مختلف لایهبرداری در روزهای مختلف پس از لایهبرداری نشان دهیم و نیز بیمار را توجیه نماییم كه برای دستیابی به نتیجه مطلوب و هدف پیلینگ تكرار انجام این عمل حداقل بصورت ماهانه لازم است. به بیمار باید گوشزد بكنیم كه ممكن است در جلسات بعد برحسب پاسخ جلسات قبل و تحمل بیمار؛ قدرت لایهبرداری را بیشتر بكنیم. آخر اینكه بیمار باید بدقت روش مصرف محصولات تجویزی در منزل و نحوه مراقبتهای بعدی از پوست را دانسته باشد. در زمان مراجعه بیمار برای لایهبرداری باید سطح پوست كاملا تمیز و عاری از آرایش و ضدآفتاب و حتی مرطوب كننده باشد و آقایان نباید در زمان مراجعه صورت خود را اصلاح نمایند زیرا باعث نفوذ عمقیتر لایهبردار میگردد. بیمارانی كه لنز تماسی دارند بایستی قبل از پیلینگ لنز را خارج نمایند. در ادامه روش انجام لایهبرداری، تكنیك اجرا و عوارض جانبی مورد بحث قرار میگیرد.