امید صالحیان؛ کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش
كمر درد
كمردرد موضوعی جدی است كه با ساده‌ترین حركات به وجود می‌آید ولی صرف‌نظر از چند استثناء می‌توان گفت كه:
اختلال ناحیه كمر ماحصل ماه‌ها وحتی سال‌ها وضعیت بدنی ضعیف، مكانیك بدنی غلط، زندگی پراسترس، عادت‌های كاری، از دست دادن انعطاف‌پذیری و كمبود آمادگی جسمانی عمومی است. تمامی افرادی كه به سنین میانسالی رسیده‌اند، حداقل یك بار كمردرد را را تجربه كرده‌اند.
صدمات كمر تازگی ندارد. نقاشی روی دیوارهای غارها نشان از آسیب‌های كمر ماقبل تاریخ دارد. در طول تاریخ مردم بی‌شماری از مشكلات كمر رنج می‌‌برده‌اند و روش‌های درمانی صحیح و غیرصحیح بی‌شماری را به كار گرفته‌اند. كمردرد هزینه‌های زیادی در بردارد و در تجارت و صنعت ناتوانی ناشی از آن بالاترین میزان پرداخت خسارت‌های شغلی را به خود اختصاص داده است. این بیماری پس از بیماری دستگاه تنفسی رتبه دوم را از نظر مرخصی‌های اجباری شغلی ناشی از بیماری داشته است. اینگونه برآورد می‌شود كه در هر سال 93 میلیون روز كاری به دلیل كمر درد از دست می‌رود.
احتمال ابتلا به كمردرد در شخصی كه كمردرد داشته است، 10 برابر بیشتر از كسی است كه هیچ‌وقت مشكل كمر نداشته است. بسیاری از اوقات ما صرف مراقبت و درمان مشكلات كمر شده و از دست می‌رود. درد و هزینه‌های كمردرد سرسام‌آور و اساسا غیر ضروری هستند. اگرچه در درمان كمر درد یك راه حل آسان یافت نمی‌شود ولی راه حل‌هایی برای حل این مشكل دشوار وجود دارد. تخمین زده می‌شود كه در ایالت متحده آمریكا 97 درصد هزینه مراقبت‌های پزشكی، صرف درمان بیماری‌ها، آسیب‌ها و معلولیت‌ها می‌شود و فقط 3 درصد اختصاص به پیشگیری از بیماری‌ها دارد.
ستون فقرات ما سه وظیفه مهم را بر عهده دارد
1- ساختار را نگهداری می‌كند واجازه تحرك و جابجایی را به بدن می‌دهد.
2- از دستگاه اعصاب حفاظت می‌كند.
3- به عنوان جذب كننده ضربه عمل می‌كند.
ستون فقرات صاف و مستقیم نیست، بلكه از 4 قوس پیوسته تشكیل شده است. این قوس‌ها موجب انعطاف پذیری می‌شوند و در كاهش شدت ضربه به ستون فقرات كمك می‌كنند.
مهره‌ها و مفصل‌های فاسیا (fascia)
استخوان‌ها ساختار حمایتی را برای كمر فراهم می‌كنند. مفصل‌های فاسیا میزان این حمایت وجهت را كنترل می‌‌نمایند.
لیگمان‌ها
لیگمان‌ها سفت و غیر قابل انعطاف بوده و استخوان‌ها را كنار یكدیگر نگاه می‌دارند.
دیسك‌ها
دیسك‌ها امكان حركت در ستون فقرات را فراهم می‌آورندو به عنوان كاهش دهنده شدت ضربه عمل می‌كنند. مركز دیسك‌ها مانند ژله هستند. آن‌ها توسط بندهای سفت به شكل لاستیك كه به استخوان‌ها متصلند احاطه شده‌اند.
در حالت ایستادن صحیح 4 عضله فعال می‌باشند؛ اما در حالت ایستادن غلط 50 عضله فعال می‌باشند.
كمردرد به ندرت ناشی از یك حادثه است.
كمر درد ممكن است با یك كشیدگی ساده شروع شده باشد. با گذشت زمان عوامل دیگری مانند رانندگی طولانی یا خم شدن‌های زیاد ویا بلند كردن مكرر اجسام سنگین در تشدید كمر درد نقش موثری دارند. رمز بر خورداری از یك كمر سالم حفظ تعادل خوب ستون فقرات در طولانی‌ترین زمان ممكن می‌باشد. ستون فقرات انسان همانند یك ستون عمودی وزن بدن را حفظ می‌كند، حال آنكه ستون فقرات حیوانات همانند یك ستون افقی وزن بدن را حمایت می‌كند، هر وقت كه می‌ایستیم یا می‌نشینیم، كمر ما برای حمایت ساختمان سنگین بالا تنه، پیوسته باید بر خلاف نیروی جاذبه زمین عمل كند. ستون فقرات طبیعی چهار قوس ظریف و پیوسته دارد كه به كاهش شدت ضربه كمك می‌كند و موجب انعطاف‌پذیری می‌شود. قوس طبیعی كمر اجازه می‌دهد وزن در ساختمان‌های مختلف ستون فقرات تقسیم شود.
اگر گودی افزایش یافته كمر، صاف یا با قوس كم، شانه‌های گرد یا وضعیت رو به جلویی دارید یا اگر مدت طولانی را در وضعیت‌های شغلی پر اضطراب سپری می‌كنید، ستون فقرات شما در وضعیت تعادل طبیعی نیست. این وضعیت موجب كشیدگی لیگمان‌ها شده ویا ساییدگی بعضی قسمت‌های ستون فقرات را فراهم می‌آورد.
كمردرد ممكن است به صورت ناگهانی شروع شده و یا تدریجی باشد. كمردرد حاد، اغلب با صدمات فیزیكی به دنبال بلند كردن وسایل سنگین و یا فعالیت‌هایی مثل حفر چاه و یا كار كردن در باغ ایجاد می‌شود. درد معمولا به علت كشیدگی عضلات و یا رباط‌ها ایجاد می‌شود. صدمات ممكن است با فعالیت كردن تشدید شوند. در خیلی از موارد، علایم طی 14-2 روز برطرف می‌شوند.
درد كمری كه پایدار باشد، ممكن است با تغییر وضعیت بهتر شود. درد ممكن است با فشارهای عاطفی و تنش و استرس بیشتر شود. هنگام بارداری نیز ممكن است درد بیشتر شود، زیرا مادر باردار باید اضافه وزن ناشی از بارداری و جنین را تحمل كند. همچنین به علت تأثیرات هورمونی رباط‌ها نرم‌تر می‌شوند. دلیل دیگر كمردرد افتادگی و یا دیسك كمر است كه به دلیل فشارهای اعصاب نخاعی و یا طناب نخاعی ایجاد می‌شود. درد كمر در این كمردردها ممكن است ناگهانی باشد و یا تدریجی شروع شود و همراه با سیاتیك باشد كه در این صورت درد در پشت یك یا هر دو پا احساس می‌شود.
كمردرد دایمی ممكن است همراه با اختلالات مفصلی باشد. در افراد بالای 45 سال شایع‌ترین علت كمردرد استئوآرتریت است، در حالیكه در افراد جوان‌تر ممكن است در اثر اسپوندیلت انكلوزان باشد كه مفاصل نخاعی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در موارد كمتر شایع، كمردرد ناشی از اختلالات استخوانی مثل سرطان استخوان و یا سرطان‌هایی است كه به استخوان‌ها هم دست‌اندازی كرده‌اند.در بعضی موارد، اختلالاتی كه ارگان‌های داخلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند می‌توانند موجب ایجاد درد در كمر شوند، مثل اختلالات مربوط به دستگاه تناسلی زنان، بیماری‌های التهابی و عفونت‌های سیستم ادراری (مثل پروستاتیت).
