تحریریه پزشك امروز
آسیب‌های وارده به دندان‌های شیری بسیار رایج هستند. در ابتدای شكل‌گیری، دندان‌های قدامی دائمی در موقعیت پالاتال (كامی) در مجاورت نوك ریشه‌های دندان‌های قدامی شیری قرار دارند. هنگامی كه ضربه‌ای به دندان شیری وارد می‌شود، نیروی آن می‌تواند به دندان دائمی زیر آن منتقل شود و به دندان دائمی صدمه بزند.
شایع‌ترین سن وارد آمدن صدمات به دندان‌های شیری، بین دو تا چهار سالگی است. در این سنین كودكان هنوز روی حركات خود كنترل كامل ندارند و كنجكاو هستند. با نگاهی واقع‌بینانه می‌توان گفت كه در این سنین احتمال درمان‌های ترمیمی دندان بسیار كم است. اگر نگهداری دندان قدامی شیری، شكل‌گیری دندان دائمی زیرین را به خطر می‌اندازد، باید حتماً آن را كشید. ساده‌ترین روش تشخیص معاینه، رادیوگرافی و استفاده از یك فیلم اكلوزال است.
اگر در حین ضربه به دندان شیری لب و یا بافت‌های نرم اطراف آسیب دیده باشد، باید كارهای زیر را انجام داد:
شستشوی محل با سالین یا كلرهگزیدین 2 درصد پوشش آنتی‌بیوتیك به مدت پنج روز به همراه آموكسی‌سیلین كنترل شرایط ضد كزاز مراجعه به دندانپزشك هر هفت روز یكبار تا زمان بهبودیآیا باید دندان شیری را نگه داشت؟
این مسأله به همكاری بیمار، طرز برخورد والدین و صدمه احتمالی به دندان‌های دائمی زیرین بستگی دارد.
انواع جابه‌جا شدگی
جابه جا شدگی خفیف: اگر دندان شیری لق باشد، به والدین توصیه می‌شود برای یك تا دو هفته رژیم غذایی نرم برای كودك در نظر بگیرند و محل تروما را تا حد امكان تمیز نگه دارند. در صورتی كه لق‌شدگی زیاد باشد، دندان باید كشیده شود.
جابه‌جا شدگی انفصالی: در صورتی كه لق‌شدگی زیاد باشد، دندان خارج می‌شود و معمولاً دندانی جاسازی نمی‌شود؛ زیرا این كار ادم و التهاب دندان‌های دائمی زیرین را افزایش می‌دهد.
جابه‌جا شدگی طرفی: اگر تاج دندان شیری به شكل كامی جابه‌جا شده باشد، نوك ریشه در جهت قدامی دندان دائمی دور می‌شود. در صورتی كه اِكلوژن متوقف نشود، می‌توان درمان ساده‌ای برای همتراز شدن مجدد انجام داد.
اولژن (Avulsion): جای‌گذاری دندان قدامی شیری كه از جایش بیرون كشیده شده است، توصیه نمی‌شود؛ چرا كه احتمال خطر برای دندان دائمی زیرین وجود دارد.
پیامدهای آسیب‌های وارده به دندان‌های شیری عبارتند از
مشكلاتی كه دندان‌های شیری را درگیر می‌كند، آسیب‌های وارده به دندان‌های دائمی در حال رشد
مشكلاتی كه دندان‌های شیری را درگیر می‌كند شامل: نكروز پالپی، محو شدن پالپ، تحلیل ریشه
آسیب‌های وارده به دندان‌های دائمی در حال رشد: بیشتر آسیب‌های وارده به دندان دائمی در سنین زیر سه سال روی می‌‌دهند. این آسیب‌ها شامل تغییراتی در شكل ظاهری و معدنی شدن تاج دندان‌های قدامی دائمی است.
آسیب‌های وارده به دندان‌های در حال رشد را می‌توان به شكل زیر طبقه‌بندی كرد
كاهش معدنی شدن مینا تغییر رنگ مینا به قهوه‌ای، همراه با هیپوپلازی مینا مشكلات در تاج دو تا شدن ریشه
اختلال در بیرون آمدن از لثه
نتیجه‌گیری
آسیب به دندان‌های شیری بسیار شایع است.
درگیر شدن پالپ یا مغز دندان منجر به خارج كردن دندان می‌شود.
بایستی به والدین هشدار داد كه احتمال آسیب به دندان‌های دائمی زیرین زیاد است.
دندان‌های آسیب‌دیده كه در فاز نگهداری هستند، باید به‌طور مرتب معاینه شوند.
با توجه به شروع سال نو و امكان استفاده بیشتر كودكان از فضاهای باز و بازی‌های گروهی، لازم به ذكر است كه والدین باید در مورد جلوگیری از ضربه به دندان‌های كودكان مراقبت كافی را انجام دهند.
