دكتر رضا ملایری؛ فوق‌تخصص مدیکال آنکولوژی
ابتدا لازم است به این نكته اشاره كنیم كه مانند سایر سرطان‌ها اقدامات درمانی و پیش آگهی این بیماری نیز بستگی به Stage سرطان دارد.
مرحله بندی سرطان روده بزرگ
A:سرطان محدود به مخاط و زیر مخاط
B1:سرطان گسترش یافته به آستر عضلانی
B2:سرطان گسترش یافته به سروز
C: سرطان گسترش یافته به گروه‌های لنفی منطقه‌ای
D: متاستاز دوردست (كبد، ریه، غیره)
كبد شایع‌ترین محل احشائی انتشار متاستاتیك است.
سرطان كولوركتال به ندرت پیش از انتشار به كبد به ریه‌ها، گره‌های فوق ترقوه‌ای، استخوان یا مغز متاستاز می‌دهد.
Survival بقاء 5 ساله:
مرحله A 90درصد
مرحله B1 85 درصد
مرحله B2 80- 70 درصد
مرحله C 60- 40 درصد
مرحله D 10- 5 درصد
درمان
خارج كردن كل تومور به كمك جراحی معمولا با عمل همی كولكتومی، مناسب‌ترین درمان خواهد بود. پیش از اقدام به جراحی، ارزیابی بیمار از نظر وجود متاستاز، مشتمل بر معاینه فیزیكی كامل، رادیوگرافی قفسه سینه، بررسی بیوشیمیایی كاركرد كبد و اندازه‌گیری سطح CEA پلاسما الزامی است.
در مرحله متاستاتیك در صورتی كه بیمار علائم انسداد روده و یا خونریزی شدید نداشته باشد انجام عمل جراحی توصیه نمی‌شود و تاثیری در پیش آگهی بیمار ندارد و بیمار باید جهت انجام شیمی درمانی معرفی گردد.
نقش شیمی درمانی در سرطان روده بزرگ
از شیمی درمانی به صورت كمكی در بسیاری از موارد بستگی به مرحله تومور اولیه پس از جراحی (stage B1& C) با هدف كاهش امكان عود مجدد و همچنین در مراحل پیشرفته و متاستاتیك استفاده می‌شود. داروهای شیمی درمانی جدید به دلیل اثربخشی بسیار خوب و عوارض كم سرطان كولون متاستاتیك را به یك بیماری مزمن با مدت بقای عمر بالای دو سال تبدیل كرده است.
داروهای موثر بر این سرطان
FU-5 : داروی قدیمی است كه در تركیب با داروهای جدید مانند اگزالیپلاتین و ایرینوتكان اثربخشی خوبی نشان داده است. تجویز همزمان اسید فولینیك (لوكوورین)كارائی را در مبتلایان تا 3 برابر افزایش می‌دهد.این دارو را می‌توان با داروهای خوراكی زلودا یا یواف تی (Xeloda, UFT) جایگزین كرد.
اخیرا دو داروی دیگر كه پادتن مهار كننده فاكتور رشد (ستوكسیماب 1) و پادتن مهاركننده آنژیوژنز (بواسیزوماب 2) هستند نیز در بسیاری از موارد همراه با شیمی درمانی استفاده می‌شوند.
نقش رادیوتراپی
در سرطان روده بزرگ معمولا كمتر از رادیوتراپی استفاده می‌شود. فقط در سرطان روده راست (ركتوم) برنامه رادیو تراپی به همراه شیمی درمانی، قبل و یا بعد از عمل جراحی توصیه می‌شود.
