نویسنده: اعظم حاجی یوسفی؛ بنیانگذار موسسه خیریه کودکان نیکوکار موعود ایرانیان، تهیه و تنظیم: معصومه موسایی
کودکم؛ جشن یلدا از 7 هزار سال پیش تا کنون در میان ما ایرانیان برگزار می‌شود و باعث غرور است که نیاکان ما 7 هزارسال پیش می‌دانستند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است.
ما می‌توانیم با استفاده از مناسبت‌ها موارد بسیاری را به کودکان بیاموزیم
مانند: برنامه‌ریزی کردن، مهربانی کردن، سلام و احوال‌پرسی، آداب و معاشرت، مدیریت و برنامه‌ریزی، احترام به دیگران و...
از آنجا که زندگی همه ما در ارتباط با انسان‌های دیگر معنا پیدا می‌کند کودکان باید آماده ورود به جامعه و معاشرت با افراد مختلف بشوند.
آنها نیاز دارند در زمینه‌های مختلف فرهنگی و اجتماعی تجربه کسب کنند و والدین باید به تقویت مهارت‌های اجتماعی این عزیزان اهمیت دهند و در این راه تلاش کنند.
متاسفانه این روزها درگیری‌های بسیار والدین سبب شده تا از فرصت ارتباط آنها با کودکان کاسته شود در حالی که این ارتباط از مهم‌ترین وظایف والدین است، بنابراین می‌توان از مناسبت‌هایی مانند جشن یلدا فرصتی عالی برای ارتباط و آموزش کودکان ایجاد نمود و به آنها یاد داد که در محیط اطراف‌شان چه می‌گذرد و آنها باید خود را برای یادگیری چیزهای بیشتری آماده کنند علاوه بر این، کودک این گونه به بحث و مشارکت با شما تمایل پیدا کرده و از این طریق به راحتی می‌توانید با تمایلات درونی فرزندتان آشنا شوید و به علایق وی پی ببرید.
یلدا؛ فرصتی عالی است، آن را از دست ندهید!
فرصتی ایجاد نمایید و با فرزندتان راجع به جشن یلدا به گفتگو بپردازید. نظرش را راجع به ترتیب دادن یک مهمانی به همین مناسبت بپرسید.
بگویید که در برگزاری این مراسم به کمکش نیاز دارید. این گونه به کودکان اعتبار بخشیده و او تلاش می‌کند خود را به شما ثابت کند، علاوه بر آن روند اجتماعی شدن کودک و اعتماد شما از همین اتفاق ساده شروع می‌شود.
با هم‌فکری او فهرستی از آنچه که باید انجام شود تهیه کنید
مانند: دعوت از مهمان‌ها، فهرست خرید مایحتاج شب مهمانی و غیره
* هنگام خرید او را با خود برده و از او بخواهید در پیدا کردن اجناس به شما کمک کند و حتی در هل دادن سبد خرید همراهی کند و یا می‌توانید کارت اعتباری را به دستش داده تا هزینه را پرداخت نماید.
شما به همین سادگی به او حس مفید بودن می‌دهید که در رشد و بالندگی اش تاثیر به سزایی دارد.
* پس از خرید و ورود به منزل از او بخواهید در جابجایی خریدهای‌تان به شما کمک کند، اما همیشه یادتان باشد از دو کلمه «لطفا» و «متشکرم» بسیار استفاده کنید چون این دو کلمه از ارزش بالایی برخوردار هستند و استفاده از آنها نشان دهنده ادب و تربیت افراد است اگر شما قصد دارید فرزندتان فردی مودب و باتربیت باشد بهترین راه استفاده از این دو کلمه جادویی در امور روزمره خود، با آنها است.
یادتان باشد شما بزرگ‌ترین الگوی فرزندتان هستید (البته عبارت‌های «معذرت می‌خواهم» یا «ببخشید» هم معمولا نادیده گرفته می‌شوند.)
* او حتی می‌تواند در چیدمان منزل نظر داده و کمک کند، در این رابطه نیز با یکدیگر گفتگو کنید، اما یادتان باشد هنگامی که صحبت می‌کند با دقت به حرف‌هایش گوش دهید و به هیچ عنوان حرفش را قطع نکنید تا او نیز بیاموزد. باید صبر کند تا صحبت شما تمام شود و سپس حرف خود را بزند.
* به او اعتماد کنید و دعوت از مهمانان را به عهده‌اش بگذارید و از او بخواهید ضمن معرفی خودش خیلی محترمانه مهمانان را دعوت کند. این گونه قدرت بیانش را تقویت نموده و به اعتماد به نفس خواهد رسید.
* با او حافظ خوانی را تمرین و او را آماده کنید، شب یلدا برای شما و مهمانان غزلی از حافظ بخواند.
* دست دادن و روبوسی در فرهنگ ما جایگاه خاصی دارد. هنگام ورود مهمانان به فرزندتان بگوئید با کدام یک از اعضای فامیل دست داده و روبوسی کند به او بیاموزید نباید هنگام دست دادن، دست طرف مقابل را زیاد فشار داد و یا برعکس نباید خیلی کم فشاردهد. در حقیقت او باید بداند افراد با دست دادن به طرف مقابل می‌خواهند خوشحالی خود را از دیدن او بیان کنند.
* از آنجا که در دقایق اولیه دیدار رفتار و گفتار کودک شما بر روی ذهن مخاطب بسیار تاثیرگذار است؛ به او آموزش دهید که:
* هنگام سلام حتما نام مخاطب را برده و به چشمان او نگاه کند.
مثلا به او بگوئید بزرگسالان را با عنوان «آقا» و «خانم» خطاب نماید.
فراموش نکنید در تمام مراحل با صبر و حوصله با او رفتار کنید و تا می‌توانید از فرصت استفاده نمایید و به آموزش‌های اجتماعی مفید بپردازید.
* مثلا اگر از ظروف یک بار مصرف استفاده میکنید، ظروفی را انتخاب کنید که با محیط زیست سازگار باشد و دلیل این کارتان را برایش به وضوح توضیح دهید.
* هنگام شستسشوی میوه‌ها برای فرزندتان توضیح دهید که: 70 درصد مردم دنیا آب تمیز برای آشامیدن ندارند، پس باید در مصرف آب دقت کنیم.
* بعد از مهمانی غذاهای دست نخورده و اضافه را در ظرفی بسته‌بندی کنید و برای افراد گرسنه ببرید و به او بگویید که تعداد زیادی از انسان‌ها گرسنه می‌مانند، پس بهتر است برای کمک به افراد گرسنه غذاهای اضافه را دور نریزیم.
و در پایان مهمانی زباله‌های تر و خشک را از هم جدا کرده و دلیل این موضوع را هم برایش شرح دهید.
و مسائل دیگر...
در طول مراحل دقت کنید.
1- نباید توقع داشته باشید کودک‌تان هر کاری را بدون عیب و نقص انجام دهد.
2- توقع حوصله و نظمی را که شما دارید، از او نداشته باشید.
3- او را تحت فشار قرار ندهید و تا می‌توانید، سعی کنید از مشارکت در این گونه مراسم و همچنین همکاری با شما لذت ببرد.
و این گونه علاوه بر لذت بردن از جشن یلدا به آموزش و اجتماعی شدن فرزندتان کمک کنید.
در حقیقت یلدا شبی است که افراد و شخصیت‌های قصه‌ها نقش مختلفی در ذهن کودکان باقی می‌گذارند پس با کمی دقت از گنجینه‌های ناب مفاهیم ادبی و فرهنگی کشورمان استفاده و در راستای این گونه فرهنگ‌ها در کنار آموزش انواع مفاهیم نیکوکاری و مهربانی کودکان‌مان را درگیر نماییم.
یادمان باشد زیبایی این همه آیین و رنگ را با یادی از افرادی که در این روزها در حسرت گرفتن جشن یلدا هستند و یا کودکانی که فقط از پشت ویترین مغازه‌ها خوراکی‌های خوشمزه این شب را با چشمان‌شان مزه مزه می‌کنند، بیشترکنیم.
