روش‌های آموزش نظم و انضباط به کودکان
داشتن برنامه و نظم در زندگی از همان ابتدا می‌تواند برای کودکان بسیار مفید باشد. منظم و مرتب بودن محیط باعث آرامش خاطر و احساس امنیت کودکان می‌شود. کودکان هر چه بزرگ‌تر می‌شوند، ارتباطشان با محیط اطرافشان افزایش پیدا می‌کند. با آموزش دادن نظم و انضباط در زندگی، والدین به فرزندانشان می‌آموزند که چگونه مستقل باشند و اعتماد به نفس بالایی نیز داشته باشند. فراموش نکنید که هیچ موفقیتی در زندگی بدون نظم و انضباط به دست نمی‌آید. داشتن نظم در زندگی نوعی مهارت است که باید به تدریج پرورش پیدا کند. کودکان در دوران پیش از دبستان اطلاعات محیط اطرافشان را به طرز شگفت‌آوری جذب می‌کنند. یکی از راه‌های یادگیری در کودکان، الگو برداری از اطرافیانشان است. با دخالت دادن فرزندتان در کارهایی مانند دسته‌بندی کردن وسایل شما فرزندتان را درگیر نوعی فعالیت پیچیده ذهنی میکنید. مهارت‌های فکری کودک با این کار تقویت می‌شود. در ادامه چند راه جالب برای تقویت این مهارت در کودکان را به شما معرفی می‌کنیم.
چند راه جالب برای تقویت نظم در كودكان
از جعبه‌های پلاستیکی و رنگی برای منظم کردن اسباب بازی‌های فرزندتان استفاده کنید. اسباب بازی‌ها را بر اساس اندازه، رنگ و جنس دسته‌بندی کنید.
دسته‌بندی كردن لباس‌ها
به فرزندتان اجازه دهید در دسته بندی کردن لباس‌ها به شما کمک کند. سعی کنید لباس‌ها را در کمد و کشوها براساس ضابطه‌ای خاص (مثلا رنگ یا جنس) قرار دهید. مثلا می‌توانید از فرزندتان بخواهید جوراب‌های هر یک از اعضای خانواده را بر اساس اندازه و رنگشان تشخیص داده و آنها را از یکدیگر جدا کند.
تهیه جدول و عكس برای تنظیم برنامه‌های روزانه
از جدول و عکس برای تنظیم برنامه‌های روزانه خانواده و فرزندتان استفاده کنید. از فرزندتان بخواهید در این کار به شما کمک کند. همچنین به جای اینکه خودتان به آن جدول مراجعه کنید، از فرزندتان بخواهید این کار را برای شما انجام دهد. با اینکار فرزند شما نه تنها به گونه‌ای با برنامه‌ریزی آشنا می‌شود، بلکه روزهای هفته، ساعت‌ها و مفاهیمی مانند «امروز» یا «دیروز» را نیز یاد می‌گیرد.
آموزش نظم از طریق بازی
بازی‌های گوناگونی هستند که می‌توان از طریق آنها نظم و انضباط را به کودکان آموزش داد. تنها نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که نوع بازی باید با سن کودک متناسب باشد. اگر بازی برای فرزندتان خیلی سخت باشد، نتیجه ای جز نا امیدی نخواهد داشت.
مدرسه و انضباط
با ورود کودکان به مدرسه، نظم و مدیریت زمان برای آنها اهمیت زیادی پیدا می‌کند. با رشد ذهنی و عاطفی کودکان، مسئولیت آنان نیز روز به روز افزایش پیدا می‌کند. علاوه بر مسئولیت‌های مربوط به مدرسه، مانند انجام تکالیف، آمادگی برای آزمون‌ها و رعایت قوانین کلاس، کودکان در خانه نیز مسئولیت‌هایی دارند. با کمی‌ثبات و پیگیری می‌توان مهارت‌ها و تکنیک‌های نظم و انضباط را در کودکان ایجاد و تقویت کرد. در بسیاری از موارد، عملکرد ضعیف در مدرسه و محیط آموزشی به دلیل نبود نظم در برنامه‌های کودک است. تحقیقات نشان می‌دهند که برخی از کودکانی که در انجام تکالیف خود موفق نبوده‌اند، با کمک یکی از اطرافیان خود توانسته‌اند نظم و انضباط را در برنامه روزانه خود افزایش داده و بدین ترتیب به پیشرفت تحصیلی قابل توجهی دست پیدا کنند.
آرامش بیشتر در خانه
یکی دیگر از فواید آموزش اصول نظم و انضباط به کودکان برای خود والدین است. داشتن فرزندانی منظم منجر به آرامش بیشتر در خانه می‌شود. به منظور تقویت این مهارت در فرزندتان، به او اجازه دهید در مرتب و منظم کردن وسایل خانه به شما کمک کند، اما توجه داشته باشید که باید به او به اندازه کافی آزادی عمل بدهید. در غیر اینصورت نه تنها اعتماد به نفس فرزندتان تقویت نمی‌شود، بلکه به مرور از این کار بیزار نیز می‌شود. یادگیری کودکان از طریق کارهای عملی بسیار بهتر است.
داشتن یك دفتر و تایمر برای برنامه‌ریزی كارها
به فرزندتان آموزش دهید یک دفتر برنامه‌ریزی برای کارهایش داشته باشد. از این دفتر می‌توان استفاده‌های گوناگون کرد. مثلا فرزند شما می‌تواند تکالیف مدرسه یا برنامه‌های خاص خود را در این دفترچه بنویسد. به فرزندتان کمک کنید برای هر یک از کارهایش زمان مشخص و مناسبی را تعیین کند. با تعیین این حد و حدود، شما به فرزندتان کمک میکنید از زمانش بهتر استفاده کند. اگر فرزند شما درک درستی از زمان ندارد و مثلا نمی‌داند نیم ساعت دقیقا چه قدر طول می‌کشد، از یک تایمر استفاده کنید. تایمر به فرزند شما کمک می‌کند راحت‌تر زمانش را مدیریت کند.
تقسیم‌بندی تكالیف به قسمت‌های كوچك
به فرزندتان آموزش دهید تکالیفش را به قسمت‌های کوچک تقسیم کند. با اینکار کودک راحت‌تر می‌تواند کارها را انجام دهد. انجام تکالیف به صورت گام به گام باعث نظم فکری و ذهنی بیشتری می‌شود. شما می‌توانید تجربیات خودتان را نیز در این مورد در اختیار فرزندتان قرار دهید.
تقلید از والدین
کودکان در بسیاری از موارد از والدین خود تقلید می‌کنند. پس یکی از موثرترین و بهترین راه‌های آموزش نظم به کودکان این است که خودتان در برنامه‌هایتان نظم و انضباط داشته باشید. همچنین فرزندتان را نیز در کارهای خود دخیل کنید. مثلا کارهایی که باید صبح زود انجام دهید را از شب قبل آماده کنید، یا قبل از خواب اتاق خود و خانه را مرتب کنید. فرزندتان را نیز تشویق کنید که کیف مدرسه و کتاب‌هایش را برای فردا از شب قبل آماده کند. با تقویت مهارت‌های کودکان و آموزش نظم و انضباط به آنها، نه تنها خود آنها بلکه تمام اعضای خانواده نیز از این نظم سود می‌برند. مهارت‌هایی که کودکان در این سنین فرا می‌گیرند، سرمایه‌هایی برای آینده آنان محسوب می‌شود.
