زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

اعظم اسلامی مجد / مترجم

بلوغ مرحله‌ای از زندگی است که آنها را از دوران کودکی و نوجوانی وارد مرحله بزرگسالی می‌کند.

معمولا این اتفاق قبل از 8 و 7 سالگی رخ نمی‌دهد (حدود 10 یا 11 سالگی)، اما اگر علائم بلوغ در سنین پائین مثلا در پنج سالگی چه باید کرد و این اتفاق چه تاثیری روی کودک به جا می‌گذارد.

علائم بلوغ در دخترها معمولا در سنین 7 یا 8 سالگی کم‌کم بروز می‌کند و در پسرها 9 یا 10 سالگی این علائم و تغییرات فیزیکی و روانی هستند.

علائم و نشانه‌های بلوغ در دخترها

* رشد سینه‌ها

* رویش مو در زیر بغل و اطراف ناحیه تناسلی

* جهش رشد قدی

* شروع سیکل ماهانه

* آکنه و جوش

* تغییر بوی بدن

علائم و نشانه‌های بلوغ در پسرها

* بزرگ‌تر شدن بیضه‌ها

* رشد مو در زیر بغل و اطراف ناحیه تناسلی

* جهش رشد قدی

* کلفت شدن صدا

* آکنه و جوش

* تغییر بوی بدن 

کودکان که اغلب این علائم را به طور یکجا و در سنین پایین‌تر از آنچه ذکر شد، دارند بلوغ زودرس دچارند.

در برخی از دخترها حتی ممکن است سینه‌ها در 2 - 3 ماهگی بزرگ‌تر شوند ولی این به تنهایی از علائم بلوغ زودرس نیست و حتی بعد از چند ماه برطرف می‌شود.

به هر حال دارا بودن فقط یکی از این علائم نشان دهنده بلوغ زودرس نیست بلکه باید 3 - 4 مورد در کودک بروز کند تا بتوان چنین نتیجه‌ای گرفت.

وقتی که کودکی چند مورد از موارد فوق را نشان دهد، باید او را نزد پزشک متخصص برد (پزشک متخصص هورمون و غدد) تا بعد از انجام آزمایشات لازم و معاینه، درمان‌های مورد نظر صورت بگیرد برخی از این علائم نیاز به درمان ندارند.

علل و عوامل بلوغ زودرس

بلوغ تحت تاثیر عملکرد هیپوتالاموس است. هیپوتالاموس سیگنال‌هایی را به غده هیپوفیز که در پایین مغز است می‌فرستد و بعد از آن هورمون‌هایی در بدن ترشح می‌شوند که باعث تحریک تخمدان‌ها در دختران و بیضه‌ها در پسران می‌شود تا هورمون‌های جنسی تولید شوند.

گاهی اوقات وجود یک مشکل ساختاری در مغز مثل وجود یک تومور نیز می‌تواند باعث بروز بلوغ زودرس می‌شود.

آسیب‌دیدگی سر، عفونت (مننژیت) و وجود مشکل در تخمدان‌ها و غده تیروئید باعث ایجاد بلوغ زودرس می‌شود.

در اغلب دخترها بلوغ زودرس با هیچ یک از مشکلات جسمی همراه نیست و دلیل اینکه کودک دچار بلوغ زودرس می‌شود، نامعلوم و نامشخص است در حدود پنج درصد از پسرها علت بلوغ زودرس زمینه ژنتیکی دارد ولی در دخترها این عدد به کمتر از 1 درصد می‌رسد.

تشخیص بلوغ زودرس

اگر کودکتان علائم و نشانه‌های بلوغ زودرس دارد حتما موضوع را با پزشکش در میان بگذارید.

تغییرات فیزیکی در پسرها و دخترها به راحتی توسط پزشک متخصص تشخیص داده می‌شود.

پزشک برای کودکتان آزمایش خون و ادرار می‌نویسد تا میزان و اندازه هورمون‌های جنسی مشخص شود.

درمان بلوغ زودرس

اگر پزشک تشخیص دهد که کودک به بلوغ زودرس دچار است، درمان را شروع می‌کند.

* اگر کودک به بیماری دچار باشد، پزشک در صدد درمان بیماری برمی‌آید.

* در صورت بالا بودن سطح هورمون‌های جنسی، آنها را کاهش می‌دهد و اینکار از طریق مصرف برخی داروها برای متوقف کردن هورمون‌های جنسی انجام می‌دهد.

گاهی اوقات درمان باعث تحریک برخی بیماری‌ها می‌شود و شرایط حادتری را ایجاد می‌کند ولی معمولا اینگونه نمی‌شود.

درمان بلوغ زودرس هورمون‌ درمانی نام دارد که باعث توقف ترشح و تولید هورمون‌های جنسی می‌شود.

این اتفاق از طریق هورمون‌های ترکیبی صورت می‌گیرد که معمولا بی‌خطر هستند و عوارضی هم ندارند.

در دخترها رشد سینه‌ها کاهش می‌یابد یا اینکه متوقف می‌شود.

مراقبت از کودک

با کودک خود در مورد اتفاقاتی که می‌افتد، صحبت کنید و این تغییرات را به او توضیح دهید و بگویید که کاملا نرمال و عادی هستند درمان کودک باید با اطلاع و آگاهی او صورت بگیرد.

همزمان با بلوغ برخی تغییرات رفتاری در کودک رخ می‌دهد مثل افسردگی، کاهش تمایل به انجام فعالیت‌های روزمره، مشکلات مربوط به مدرسه و... اینکه کودک شما بتواند با این مشکلات کنار بیاد یا نه، بستگی به نحوه‌ برخورد شما و رشد حس عزت نفس در او دارد.محیط او باید محیطی حمایت‌گر باشد.

بلوغ زودرس چه تاثیری روی کودکان دارد؟

وقتی که بلوغ به اتمام می‌رسد افزایش رشد طولی به پایان می‌رسد چرا که رشد استخوان‌ها کمی زودتر از حد معمول متوقف می‌شود.

کودکانی که دچار بلوغ زودرس می‌شوند معمولا در سنین پایین نسبت به سایر هم سن و سال‌های خود بلندتر هستند اما رشد آنها به ناگهان کاهش می‌یابد و زودتر تمام می‌شود و در نهایت در بزرگسالی افرادی کوتاه‌تر می‌شوند.

تحمل تغییرات مربوط به بلوغ زودرس در کودکان گاهی دشوار است و آنها را به مشکلات روحی روانی نیز دچار می‌کند و در برخی از کودکان حتی باعث بروز مشکلات اجتماعی نیز می‌شود.

دخترها گیج و سردرگم می‌شوند مخصوصا در ارتباط با تغییرات جسمی خود مثل سیکل قاعدگی. سردرگمی آنها وقتی می‌بینند سایر دوستان‌شان وضعیت مشابه آنها را ندارند، بیشتر می‌شود.

کودکی که دچار بلوغ زودرس می‌شود، بیشتر دچار نوسانات خلقی می‌گردد.

زودرنج و حساس می‌شود پسرها پرخاشگر می‌شوند و گرایش بیشتری به مسائل جنسی پیدا می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

وقتی بلوغ زودتر می‌آید

نقش تغذیه در بلوغ زودرس