تحریریه ماهنامه كودک سالم
ارتباط خوب برقرار كردن با كودكان به آنها كمك می‌كند تا در مدت زمان كوتاه‌تر و سریع‌تر از حد معمول حرف بزنند و اینكار را به طور كامل انجام دهند. توانایی كودك برای كنترل مدیریت استرس، احساس اعتماد به نفس و ایجاد انگیزه مناسب برای زندگی آینده و... همه و همه تجربیاتی هستند كه در كودكی پایه و اساس‌شان شكل می‌گیرد. احساس اینكه در خانواده چه جایگاهی دارند و چگونه دیگران با آنها ارتباط برقرار می‌كنند و خودشان چه رابطه‌ای با افراد نزدیك دارند، از سنین 6-2 سالگی شكل می‌گیرد و رشد می‌كند. رابطه خوب بین والدین و كودك بخش مهمی از شناخت كودك از خودش (خودشناسی) را تشكیل می‌دهد.
كودكی كه مدام سرزنش می‌شود، مورد قضاوت قرار می‌گیرد و از او مرتب انتقاد می‌شود، احتمال آنكه در بزرگسالی به فردی با خودشناسی منفی، تبدیل شود، بیشتر می‌شود. اگر شما توقع دارید كه كودكتان شنونده خوبی برای حرفهای شما باشد، باید از خودتان شروع كنید و یك الگوی مناسب برای فرزندتان باشید. برای گوش دادن به او، زمان صرف كنید.
پدر و مادرهای پر مشغله فرصتی برای ارتباط درست برقرار كردن با فرزندانشان ندارند اما اگر به طور مداوم و عادی به كودك و حرف‌هایش بی‌توجه باشید، به او یاد می‌دهید كه گوش دادن و شنیدن مسئله مهمی نیست. به آن چیزی كه فرزندتان می‌گوید توجه كنید. حتی اگر بسیار پرمشغله هستید، یك فرصت كوتاه و مفید را به خودتان و فرزندتان بدهید.
ارتباط برقرار كردن برای رشد و احساس خوشبختی در كودكان ضروری و حیاتی است. والدینی كه نمی‌توانند به خوبی ارتباط برقرار كنند، معمولا راحت‌تر دچار رفتارهای اشتباه مثل تنبیه فیزیكی می‌شوند. ارتباط برقرار كردن مناسب با كودكان و گوش دادن به حرفهای آنها به والدین كمك می‌كند تا در موقع نیاز، بتوانند از آنها در برابر خطرات و آسیب‌ها حمایت و مراقبت كنند.
مادر: برام تعریف كن امروز در مدرسه چه شد؟
فرزند: هیچی!
اغلب والدین شكایت از این دارند كه فرزندشان از ارتباط برقرار كردن با آنها و حرف زدن امتناع می‌كند و شاید مهم‌ترین علت این مسئله این است كه آنها خودشان شنوندگان خوبی برای حرفهای فرزندانشان نبوده‌اند. ما قصد خوبی داریم و می‌خواهیم با كودك خود ارتباط برقرار كنیم ولی وقتی وارد رابطه و حرف زدن می‌شویم چیزهایی می‌گوییم كه خیلی سریع حرف‌هایمان را قطع كنند و این ارتباط زودتر تمام شود تا به سایر كارهایمان برسیم.
چه باید كرد؟
یك كودك عصبانی در چنین شرایطی عصبانی‌تر می‌شود. فقط تند و تند حرف می‌زند، گوش‌هایش دیگر نمی‌شنوند. در چنین حالتی می‌توان یك نتیجه گرفت كه كودك با شما احساس دوستی نمی‌كند و لازم نیست كه شما نگران باشید، چرا كه در چنین شرایطی بهتر است او با فرد دیگری ارتباط برقرار كند. كودك در چنین مواقعی نیاز به نصیحت و پند و اندرز شما ندارد یا اینكه مثلا به او بگویید «خوب الان خسته و گرسنه‌ای. بهتر است كه چیزی بخوری. حتما بعد از آن احساس بهتری خواهی داشت». شما سعی می‌كنید كه به او احساس بهتری بدهید و فكر می‌كنید این كار را می‌توانید با غذا دادن انجام دهید. همه كودكان نیاز به آغوش حمایت كننده و مهربان دارند.
از این موارد پرهیز كنید
در چنین مواقعی از سوال پرسیدن، پند و نصیحت دادن، سخنرانی و موعظه كردن، خاطرنشان كردن اخلاقیات، حس ترحم و دلسوزی پرهیز كنید.
ارزش سكوت
سكوت كردن و شنیدن ارزش زیادی دارد. بهتر است زبان به دهان بگیرید مخصوصاً وقتی كه نمی‌دانید چه باید بگویید، بهتر است كه آرام باشید و سكوت كنید چرا كه سكوت بهترین واكنش و پاسخ از جانب شماست.
توجه كنید
وقتی كه ساكت هستید، می‌توانید بیشتر توجه كنید. كودكان در چنین شرایطی احساس حمایت بیشتر می‌كنند و درك می‌كنند كه كسی به احساس آنها اهمیت می‌دهد. وقتی كه خودتان ناراحت هستید و نیاز به گوش شنوا برای دردها و ناراحتی‌هایتان دارید، فرزندتان نیز همین احساس را دارد. سكوت و آرامش ما برای شنیدن حرف‌ها و ناراحتی‌های فرزندان‌مان، باعث می‌شود كه مشكلات آنها راحت‌تر حل شود چرا كه آنها احساس بهتری خواهند داشت. اگر آنها بتوانند این مهارت را از شما یاد بگیرند، در سال‌های بعدی زندگی‌شان عملكرد بهتری خواهند داشت و موفق‌تر خواهند بود.
به هنگام گوش كردن به فرزندتان به این نكات توجه كنید
به فرزندتان توجه كامل كنید و به آنچه كه باید خودتان در جواب به او بگویید فكر نكنید تا او فكر نكند كه به او توجه كافی ندارید. تماس چشمی خود را با او حفظ كنید. در حین شنیدن و گوش دادن سعی نكنید همزمان كارهای دیگری را نیز انجام دهید.
ایجاد سر و صدای اضافی در چنین مواقعی كودك را ناراحت و آزرده می‌سازد. قبل از آنكه حرف‌هایش تمام شوند، شروع به پاسخ دادن نكنید. وسط حرف‌هایش، از او سوال نكنید و بگذارید حرف‌هایش را تمام كند. گوش دادن به حرفهای كودكان، ارتباط برقرار كردن با آنها را آسان‌تر می‌كند و باعث می‌شود كه آنها احساس مهم بودن را داشته باشند.
