دكتر ریحانه بركتین؛ متخصص اطفال
آبله مرغان یک بیماری ویروسی تب‌دار حاد و بسیار شایع و مسری است. علت این بیماری ویروس واریسلا زوستر است. این بیماری در پی تماس‌های خانگی در 65 تا 85 درصد موارد سرایت می‌کند. اغلب موارد بیماری درفصل بهار و زمستان رخ می‌دهد. آبله‌مرغان از 24 تا 48 ساعت قبل از ظهور ضایعات پوستی تا وقتی‌که تمامی ضایعات بطور کامل پوسته ببندند که حدود 5 تا 7 روز طول می‌کشد، قابل سرایت است.
ویروس آبله‌مرغان از راه ترشحات تنفسی و همچنین مایع داخل ضایعات پوستی قابل انتقال است. بیماری معمولا دو تا سه هفته پس از تماس ایجاد می‌شود، علائم اولیه این بیماری که در کودکان بزرگتر شایع‌تر است شامل تب، ضعف، بی‌اشتهایی، خستگی، سردرد و گاهی دل‌درد است که گاهی یک تا دو روز قبل از بروز ضایعات پوستی ظاهر می‌شوند و در دو تا سه روز اول پس از ضایعات پوستی نیز در برخی موارد باقی می مانند.
علائم بیماری آبله مرغان
مشخص‌ترین علامت این بیماری ضایعات پوستی آن است که ابتدا بر روی سر، صورت یا تنه ظاهر می‌شوند و در ابتدا بصورت ضایعات مسطح قرمزرنگ و خارش داراست، سپس تبدیل به ضایعات برجسته‌ای می‌شوند که حاوی مایعی روشن است. در مرحله بعد (حدود یک تا دو روز بعد) این ضایعات کدر شده و سپس رویه آن پوسته می‌بندد، در این زمان همزمان ضایعات جدیدی بر روی تنه و سپس اندام‌ها ظاهر می‌شوند.
تعداد ضایعات معمولا 150عدد ولی در کودکان از کمتر از 10 تا بیشتر 1500 عدد نیز دیده می‌شود.در مواردی که کودک نفر دوم مبتلا در خانواده است و همچنین در کودکان بزرگتر، بیماری دارای تعداد ضایعات بیشتری است و در مدت طولانی‌تری نیز ضایعات جدید ظاهر می‌شوند. ضایعات پس از بهبودی تا چند هفته کمرنگ‌تر یا پررنگ‌تر باقی می‌مانند ولی نهایتا بطور کامل بهبودی می‌یابند.
تشخیص آبله مرغان
به‌منظور تشخیص این بیماری نیازی به انجام هیچ بررسی آزمایشگاهی نمی‌باشد و در اکثر موارد با توجه به شکل ظاهری ضایعات و سیر بیماری تشخیص صورت می‌گیرد. درمان ضد ویروسی طول دوره بیماری را کوتاه‌تر می‌کند اما بطور روتین برای تمام کودکان مبتلا توصیه نمی‌شود، بلکه در برخی موارد و تنها با نظر پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سایر اقداماتی که می‌تواند موثر واقع شود عبارتند از: مصرف استامینوفن جهت کنترل تب، دوش گرفتن روزانه با آب ولرم، مصرف بعضی از آنتی‌هیستامین‌های خوراکی و یا پمادهای موضعی جهت کنترل خارش. آبله مرغان در اغلب موارد یک بیماری بسیارخوش‌خیم بوده که در کودکان سالم، بدون عارضه بهبودی می‌یابد و تنها در مواردی که بیمار دچار نقص سیستم ایمنی باشد، خطر بروز عوارض بیشتر است ولی حتی در موارد نادر نیز برخی عوارض جدی مثل عفونت‌های ریوی، درگیری سیستم عصبی و عفونت‌های پوستی در کودکان سالم رخ می‌دهد که بعضی از این عوارض گاهی بسیار خطرناک و کشنده است.
ابتلای مادران باردار به آبله‌مرغان نیز با توجه به سن بارداری آنها باعث بروز علائم متفاوت در جنین و یا نوزاد شده که خود منجر به بروز عوارض شدید و گاهی حتی مرگ‌ومیر نوزاد می‌شود. پیشگیری از ابتلا به آبله مرغان بسیار مشکل است چراکه بیماری از 24 تا 48 ساعت قبل از ظهور ضایعات پوستی واگیردار است. آبله مرغان گرچه یک بیماری قابل پیشگیری با واکسن است، ولی در ایران در حال حاضرتزریق این واکسن جزو پروتکل واکسیناسیون کشوری نمی‌باشد.
