بريدگــی و خـراش در كــودكان
لیوان از میان انگشتان سُر خورد و به زمین افتاد و شكست. در حالیكه با ترس به سمت مادرش میدوید، روی تكهای از شیشهها پا گذاشت و پوست پایش بریده شد و شروع به خونریزی نمود.
بریدگیها، زخمها، خراشیدگیها و سایر آسیبدیدگیهای كوچك و بزرگ دوران كودكی بخشی از روند رشد و بزرگ شدن است.
بریدگیها اغلب توسط چیزهای تیز ایجاد میشوند ولی خراشیدگیها حتی میتوانند با كشیده شدن ناخن (اغلب موارد ناخن مادر) روی پوست كودك ایجاد شوند. یكی از زمانهایی كه كودكان بیشتر ممكن است دچار بریدگی و خراش شوند، ایام تعطیلات نوروز و مسافرتها است كه برای آشنایی بیشتر والدین با این مشكل و رفع آن توجه شما را به این مقاله جلب مینماییم. در بیشتر موارد زخمها و بریدگیها سطحی هستند و با مراحل كمكهای اولیه برطرف میشوند ولی موارد جدیتر نیاز به مراقبتهای خاص پزشكی دارد.
چگونه زخم ناشی از خراشیدگیها و بریدگیها را درمان كنیم:
ابتدا دستهای خود را بشوئید. كودكتان را به نشستن و یا دراز كشیدن تشویق نمائید. اگر از زخم و یا بریدگی خون جاری میشود، گاز استریل و یا یك تكه پارچه بسیار تمیز را روی آن بخش قرار دهید و كمی با انگشتان محل مورد نظر را فشار دهید تا وقتی كه خونریزی قطع شود. سپس محل مورد نظر را زیر شیر آب سرد بگیرید و با دستمال تمیز به آهستگی روی آن بكشید. از آب گرم استفاده نكنید. اگر آلودگی در اطراف بریدگی و خراشیدگی باشد با اینكار تمیز میشود.
در حین انجام اینكارها میتوانید حواس كودكتان را با یك كارتون و یا برنامهای كه دوست دارد پرت كنید یا اینكه برایش قصهای بگوئید كه دوست دارد.
با متوقف شدن خونریزی و تمیز شدن زخم، یك لایه پماد آنتیبیوتیك (یك لایه نازك) روی بخش مورد نظر بمالید و از یك بانداژ تازه و تمیز استفاده كنید. اغلب كودكان این بخش را دوست دارند پس میتوانید از بانداژهای رنگی استفاده كنید.
باندپیچی زخم باعث كاهش زخم و محافظت از پوست بدن میشود و پماد آنتیبیوتیك از كودك شما در برابر عفونتها محافظت میكند. در ضمن از چسبیدن بانداژ به پوست جلوگیری میكند.
وقتی كه جای زخم و یا بریدگی دلمه بست، میتوانید روی سطح آن را باز نگه دارید تا هوا بخورد و خشك شود اما اگر هنوز هم احتمال آلوده شدن آن وجود دارد، میتوانید به بستن زخم ادامه دهید.
برخی از زخمها و بریدگیها بسیار جدی هستند و نیاز به مراقبتهای پزشكی ویژه دارند. تا جاییكه ممكن است اجازه ندهید زخم و بریدگی روی سطح پوست با نورخورشید در تماس باشد. از صابونهای تند و یا سایر مواد شوینده قوی استفاده نكنید. روغن آلوورا و روغن ویتامین E به بهبود زخم كمك میكنند اما به خاطر داشته باشید كه تنها برای زخمهای كوچكتر مؤثرند.
جلوگیری از آسیبدیدگیها
اتفاق همیشه و در همه حال در كمین است اما با رعایت برخی نكات میتوانیم ایمنی فرزندانمان را بالا ببریم.
اگر كودك خردسال شما به تازگی شروع به راه رفتن و دویدن كرده است، بهتر است وسایل خطرساز را از دور و برش دور كنید (مثل چاقو، قیچی، چنگال، تیغه مخلوطكن و ...). برخی از وسایل و ابزار را داخل كمدهای بسته قرار دهید به طوری كه كودكتان نتواند با آنها بازی كند. از لیوان و بشقابهای امن و نشكن برای او استفاده كنید.
به هنگام برخی بازیها مثل اسكیت، دوچرخهسواری و ... حتماً از زانوبند، مچبند و كلاه ایمنی استفاده كنید.
یك بخش طبیعی از روند بهبودی زخمها و بریدگیها، خارش پوست است. این اتفاق به دلیل از بین رفتن غدد چربی در بخش مربوطه رخ میدهد. گاه این خارش باعث ایجاد نگرانی و دلهره در كودك میشود. در چنین مواقعی بهترین كار نگاه داشتن پوست است تا از خشكی و در نتیجه خارش پوست جلوگیری شود. دوش آب ولرم نیز مانع از خشك شدن پوست میشود.
در چه مواقعی باید هر چه سریعتر به پزشك مراجعه شود؟
وقتی كه زخم و یا بریدگی عمیق است.
وقتی كه كودك آسیبدیده كمتر از یك سال سن دارد.
وقتی كه خونریزی تا 15 دقیقه بعد هم بند نیاید.
وقتی كه خونریزی به حالت پر حجم و فورانی باشد.
وقتی كه 2-1 روز بعد از ایجاد آسیبدیدگی علائم عفونت دیده شود یا آنكه پوست قرمز شده، متورم شود یا آنكه خیلی داغ شود.
به این علائم توجه كنید
وقتی كه كودكتان دچار زخم، بریدگی و آسیبدیدگی پوست میشود، به نشانه و علائم عفونت زخم توجه كنید، این علائم عبارتند از:
خروج مواد مایع شیری رنگ از زخم
قرمزتر شدن اطراف زخم
سوزش بیش از اندازه زخم
افزایش تورم
تورم غدد لنفاوی در اطراف محل مورد نظر
بهبود نیافتن زخم حتی پس از گذشت 10 روز
افزایش دمای بدن كودك
عفونت در چنین مواقعی در اثر هجوم باكتریها مخصوصاً استرپتوكوكوس به محل آسیبدیده رخ میدهد. معمولا زخمها و بریدگیهای عمیقتر بیشتر مستعد عفونی شدن هستند. با استفاده درست از آنتیبیوتیكها و استفاده از آب ولرم و صابون عفونت ظرف مدت 48- 24 ساعت از بین میرود.
برای جلوگیری از به وجود آمدن چنین شرایطی حتما به كودك خود برخی نكات ایمنی را بیاموزید مثلا هیچگاه نباید محل مورد نظر را بوسید چرا كه باعث ورود جرمهای دهان به محل آسیبدیده پوست میشود و آن را عفونی میكند.
گاهی اوقات خراشیدگی پوست در اثر كشیده شدن پنجه برخی حیوانات خانگی روی پوست كودك ایجاد میشود. در اغلب مواقع یك جوش قرمز كوچك بعد از خراشیدگی پوست روی آن ایجاد میشود كه ممكن است با جای نیش گزیدگی حشرات اشتباه گرفته شود. بیماری خراشیدگی گربه یك نوع وضعیت خاص را به وجود میآورد و باید فرزندتان را هر چه سریعتر نزد پزشك ببرید. برخی مواقع این شكل از خراشیدگی پوست خود به خود درمان میشود ولی در هر صورت باید طبق نظر پزشك عمل كنید.
در محل خراشیدگی پوست توسط پنجه گربه یا حیوانات مشابه، محل مورد نظر را ضدعفونی كنید و بعد از آن طبق صلاحدید پزشك عمل كنید.
و آخرین نكته اینكه:
پوست محل مورد نظر را خشك نگه دارید و اجازه ندهید كه فرزندتان پوست بخشهای خشك شده را جدا كند.