زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

كمك به كودكانی كه دندان در می آورند

سن دندان در آوردن در كودكان متفاوت است و بسیار كم پیش می‌آید كه نوزادی به هنگام تولد، دندان داشته باشد، (از هر دو هزار تا سه هزار نوزاد، یك نفر). معمولاً اولین دندان در اوایل 6 ماهگی ظاهر می‌شود و در سنین حدود 3-2 سالگی تمام بیست دندان شیری بیرون می‌زنند. اولین دندان دائمی نیز حدود 6 سالگی ظاهر می‌شود. به هنگام دندان در آوردن كودكان دچار برخی علائم مثل تب، گریه كردن، بدخلقی، آب ریزش بینی، افزایش ترشحات بینی و... می‌شوند.

در این مرحله سنی كودكان ممكن است برخی تغییرات و تحولات دیگر در آنها بروز كند مثلاً دچار برخی تغییرات رفتاری شوند. رشد دندان‌ها بسیار پیشتر از 6ماهگی رخ می‌دهد. زمانی كه جنین در حال رشد در بطن مادر است، ریشه دندان‌ها شروع به شكل‌گیری می‌كنند. وجود دندان‌ها نه تنها برای زیبایی صورت و چهره لازم است بلكه به حفظ سلامت كودكان نیز كمك می‌كند چرا كه به كمك آنها می‌توانند شروع به غذا خوردن و حرف زدن كنند. در واقع دندان در آوردن مرحله‌ای از رشد است و شروع زمان حرف زدن نیز با همین دوره مصادف است. معمولاً دندان‌های جلویی در طول اولین سال از زندگی ظاهر می‌شوند و بعد به ترتیب دندان‌های بعدی. در دخترها دندان‌ها كمی زودتر از پسرها در می‌آیند ولی وراثت در این زمینه بسیار مهم است. رشد دندان‌ها در لثه با كنار زدن آن همراه است و همین مسئله باعث بی‌قراری و التهاب كودك می‌شود، مخصوصاً این علائم در مورد دندان اول بیشتر اتفاق می‌افتد.

به طور كلی نشانه‌های دندان در آوردن عبارتند از:

 افزایش بی‌حالی، گریه‌های شبانه و تند مزاجی

 جویدن ناخن‌ها و كشیدن سایر وسایل دم دست نوزاد به لثه

 تورم، قرمز شدن و التهاب لثه

 تمایل بیشتر نوزاد به مكیدن سینه مادر یا شیشه شیر

 كاهش اشتها

 برهم خوردن خواب نوزاد

تشخیص این علائم در كودكان از سایر دردها و ناراحتی‌ها مخصوصاً بیماری‌ها بسیار مهم و ضروری است و همواره نمی‌توان این علائم را فقط به دندان در آوردن ربط داد. معمولاً تب، اسهال و استفراغ از علائم بیماری‌ها هستند. حساسیت، بی‌قراری، بی‌خوابی و ناراحتی نوزاد را نمی‌توان فقط به دندان درآوردن ربط داد. گوش درد نیز می‌تواند باعث بروز آنها شود. دندان درآوردن باعث بیمار شدن نوزاد نمی‌شود ولی اگر نوزاد شما بیش از حد دچار این علائم شد، می‌توانید به او كمك كنید تا این مرحله را راحت‌تر سپری كند.

راه های تسكین دندان درآوردن

  برخی از دندان‌ها بسیار راحت‌تر از برخی دیگر درمی‌آیند. می‌توانید برای مواردی‌كه نوزاد بیشتر اذیت می‌شود به او چیزهای سفت‌تر بدهید تا بجود.

 دندان‌گیر او را در یخچال بگذارید تا سرد شود تا بیشتر به او آرامش بدهد.

 استفاده از ژل‌های مخصوص دندان درآوردن برای بی‌حس كردن محدوده مورد نظر نیز می‌تواند تأثیر زیادی در تسكین درد نوزاد و زخم لثه‌اش داشته باشد.

 به او مایعات بیشتری بدهید.

 برای كودكان بزرگ تر از 4 ماه استفاده از ژل دندان توصیه می‌شود.

 برای گرفتن نتیجه سریع‌تر باید محل مورد نظر را بی‌حس كنید.

 وقتی‌كه كودك در حال دراز‌كش است معمولا درد ناشی از دندان درآوردن در گوش‌هایش نیز می‌پیچد، در چنین مواقعی روی بالش كودك یك بالش نرم دیگر نیز قرار دهید.

مراقبت از دندان كودك

 با رشد نخستین دندان كودك مراقبت از آن شروع می‌شود بنابراین مسواك زدن و تمیز كردن دندان‌ها را باید از همین دوره شروع كرد.

 هر روز یك یا دو بار با خمیر دندان حاوی فلوراید دندان‌های فرزندانتان را تمیز كنید.

 مرتباً دندان‌های او را چك كنید تا در صورت بروز هرگونه مشكل به پزشك مراجعه نمایید.

 با شروع رشد دندان‌ها، استفاده از مواد غذایی بسیار شیرین را محدود نمایید.

 بیشتر از آب‌میوه‌های طبیعی استفاده كنید چرا كه آب‌میوه‌های غیر طبیعی حاوی قند فراوان هستند و خاصیت اسیدی دارند و باعث فساد دندان‌ها می‌شوند.

حساسیت و احساس درد به علت دندان درآوردن

وقتی‌كه نوك تیز دندان روی لثه پدیدار می‌شود، كودك دچار درد می‌شود و همین مسئله باعث بدخلقی او می‌شود. این نشانه شب‌ها بیشتر می‌شود و به هنگام رویش نخستین دندان به اوج می‌رسد و بعد در مورد دندان‌های آسیاب نیز بسیار زیاد می‌شود زیرا اندازه آنها بزرگ‌تر از سایر دندان‌هاست.

تراوش آب دهان و سرفه كودكان

افزایش بزاق دهان در این زمان بسیار متداول است. این مسئله جای نگرانی ندارد چرا كه سایر علائم سرماخوردگی و آنفلوانزا در او دیده نمی‌شود پس می‌توانید جاری شدن آب دهان را به دندان درآوردن ربط دهید.

بروز جوش روی قسمت چانه

آب دهان نوزاد به سمت پایین جاری می‌شود و همین مسئله باعث می‌شود كه پوست اطراف چانه و دهانش جوش بزند. برای جلوگیری از آن می‌توانید پوستش را مرتب تمیز كنید و با پارچه‌ای نرم خشك نمایید.

گاز گرفتن و كندن

كودكی كه دندان درمی‌آورد بیشتر تمایل به گاز گرفتن و كندن چیزی دارد. او همه چیز را به سمت دهان می‌برد و سعی می‌كند با لثه‌اش به آن فشار بیاورد. با فشاری كه به لثه‌اش وارد می‌كند احساس آرامش می‌كند.

ساییدن و مالیدن گوش و یا كشیدن آن

درد ناحیه لثه ممكن است به سمت گوش‌ها نیز كوچ كند. به همین دلیل كودك شروع به كشیدن گوش‌هایش می‌كند ولی دقت كنید كه كشیدن گوش‌ها می‌تواند علامت عفونت‌گوش‌ها نیز باشد.

اسهال

اسهال می‌تواند نشانه‌ای از وجود سایر مشكلات و بیماری‌ها نیز باشد. برخی از پزشكان معتقدند كه دندان درآوردن باعث اسهال نمی‌شود و برخی خلاف این نظریه را دارند. اگر شكم كودك شما بیش از دو روز روان شده باشد حتماً به پزشك مراجعه كنید.

تب نسبتاً‌خفیف

تب نیز از علائمی است كه پزشكان در مورد آن اتفاق نظر ندارند اما اغلب والدین ادعا می‌كنند كه فرزندشان به هنگام دندان درآوردن دچار تب می‌شود.

بی‌خوابی و بدخوابی

درد دندان درآوردن گاه باعث بیدار شدن نوزاد از خواب می‌شود و آرامش شبانه او را بر هم می‌زند.

سایر مواردی‌كه می‌تواند به كاهش درد و بی‌قراری به هنگام دندان درآوردن كمك كند؟

 استفاده از دندان گیر و یا حتی انگشتان والدین برای ایجاد فشار در محل مورد نظر بسیار مناسب است.

 شیشه شیر را پر از آب نسبتاً‌ خنك كنید و به دستش بدهید تا آن‌را بین لثه‌اش فشار دهد. آب نیز باعث جبران مایعات از دست رفته بدنش می‌شود.

 سعی كنید در این مدت به او غذاهای سردتر بدهید مثلا سس سیب، ماست، پوره هلو و... كه علاوه بر داشتن مواد مغذی به بی‌حس شدن محل موردنظر و تسكین درد نوزاد نیز كمك می‌كنند.

 اگر كودكتان به‌طور همزمان بیش از یك دندان درآورد، حتماً از ژل مخصوص برای كاهش درد او استفاده كنید.

 حواس كودك خود را با برخی وسایل جدید و بزرگ پرت كنید و توجه او را به چیز دیگری جلب نمایید تا درد و ناراحتی را از یاد ببرد.

 بیشتر با او بازی كنید و سعی كنید هر طور كه شده او را سرگرم نگاه دارید.