حالاتی كه در كودكان تشنج را تقليد می كنند
حالات متعددی وجود دارند كه ظاهری شبیه صرع دارند. این اختلالات با سطوح متغیری از هوشیاری، حركات تونیك با كلونیك و یا سیانوز همراه می‌باشند؛ از این‌رو به كرات با صرع اشتباه می‌شوند.
كودكان دچار این حالات ممكن است بدون دلیل با داروهای ضدتشنج تحت درمان قرار بگیرند و بی‌آنكه به این درمان‌ها پاسخ دهند در معرض عوارض این داروها نیز باشند. به طوری كه حالاتی كه صرع را تقلید می‌كنند به داروهای ضدصرع مقاومند و درمان كودكان مبتلا به این حالات به طور معنی‌داری با بیماران صرعی متفاوت است. در ذیل به مواردی اشاره می‌شود:
1- وحشت شبانه (Night terror): N.t شایع است به خصوص در پسربچه‌های پنج تا هفت سال. در 3-1 دصد كودكان بروز می‌كند و معمولا برای دوره كوتاهی دیده می‌شوند. كی وحشت شبانه شروع ناگهانی دارد معمولا بین نیمه‌شب تا ساعت 2 صبح و در طی مرحله 3 یا 4 از خواب Slow-wave اتفاق می‌افتد در این حالت كودك به شدت جیغ می‌زند و وحشت‌زده است، مردمك‌های دیلاته، تاكی‌كاردی و هیپرونتیلاسیون مشهود می‌باشد. كودك یا كم سخن می‌گوید و یا اصلا كلامی بر زبان نمی‌راند. همچنین ممكن است به شدت مشغول كوبیدن و زدن باشد كه نتوان او را مهار كرد و نسبت به والدین و اطراف بی‌خبر است. پس از چند دقیقه به دنبال این حالات كودك می‌خوابد و صبح بعد، اتفاقات شب گذشته را به یاد نمی‌آورد. جالب است كه بدانید یك‌سوم كودكان دچار وحشت شبانه مشكل راه رفتن در خواب نیز دارند. یك دوره كوتاه دیازپام یا ایمی‌پرامین برای درمان N.t طول كشیده وقتی حركات خانواده تحت بررسی است، ممكن است در نظر گرفته شود.
2- صرع كاذب (Pseudosiezure): به طور كلی تشخیص صرع كاذب تنها زمانی مطرح می‌شود كه شرح حال كامل و P/E دقیق انجام شده و تشنج‌های واقعی تا زمانی كه اندیكاسیون دارد با ثبت یك EEG طولانی رد شده باشد. صرع كاذب معمولا در سنین 18-10 سالگی رخ می‌دهد و در دختران شایع‌تر است. علائم افتراق‌دهنده زیادی برای صرع كاذب وجود دارد كه شامل عدم سیانوز، واكنش طبیعی مردمك‌ها به نور، از كنترل خارج نشدن اسفنكتر مثانه، كوئوس طبیعی و عدم وجود گازگرفتگی زبان یا آسیب آن در طی حمله است. تعجبی ندارد اگر با بیماری مواجه شویم كه سه، چهار داروی ضدتشنج مصرف می‌كند كه البته هیچ اثری بر حمله‌هایش ندارد.
قابل اعتمادترین روش تشخیص افتراقی صرع از Pseudscizure گرفتن EEG در طی حمله است. در نوار مغزی صرع كاذب، امواج مصنوعی بیش از حد ناشی از حركات عضلانی دیده می‌شود، ولی ریتم پس‌زمینه EEG نرمال است و از تخلیه‌های الكتریكی خاص تشنج خبری نیست. همچنین، بعد از تشنج صرعی واقعی افزایش معناداری در میزان پرولاكتین سرم ایجاد می‌شود، در حالی كه هیچ تغییری در میزان پرولاكتین در پایان صرع كاذب وجود ندارد.
3- تورتیكولی خوش‌خیم حمله‌ای شیرخواران: در این حالت شیرخواران دچار حملات راجعه كج شدن سر همراه رنگ‌پریدگی، آشفتگی و استفراغ می‌شوند. در طی حمله كودك در مقابل حركات غیرفعال (passive) سر مقاومت می‌كند؛ همچنین هوشیاری از بین نمی‌رود و خود به خود بهبود می‌یابد. در بعضی از مقالات از اختلالات عملكرد وستیبولار گوش به عنوان علت زمینه‌ای بحث شده است. مهم این است كه كودكان مبتلا به تورتیكولی پایدار باید از جهت اختلالات مهره گردنی شامل دررفتگی، شكستگی و یا وجود یك تومور در Post.fossa مغز بررسی شوند. دیده شده است كه برخی شیرخواران دچار این وضعیت بعدها در دوران كودكی دچار سردردهای میگرنی شده‌اند. شروع این وضعیت در سنین دو تا هشت ماهگی است.
4- سرگیجه خوش‌خیم حمله‌ای (BPV) Benign Paroxysmal Vertigo: این وضعیت عمدتا در كودكان نوپا دیده می‌شد و از سه سالگی به بعد نادر است. حملات به طور ناگهانی ایجاد شده و همراه آتاكسی می‌باشند و سبب می‌شوند كودك به زمین بیفتد و یا از راه رفتن یا نشستن امتناع كند. كودك وحشت‌زده و رنگ‌پریده است و تهوع و استفراغ می‌تواند از علائم برجسته وی باشد، اما هوشیاری و توانایی سخن گفتن مختل نمی‌شود و كودك پس از حمله دچار لتارژی و خواب‌آلودگی نمی‌شود. مدت حملات از چند ثانیه تا چند دقیقه، فركانس حملات (روزانه تا ماه) و شدت حملات متفاوت است. كودكان مبتلا به BPV مستعد بیماری مسافرت (Motion sickness) هستند و سال‌ها بعد ممكن است دچار سردردهای میگرونی شوند. بیمارانی كه دچار حملات خوشه‌ای (مكرر) می‌باشند عمومی به دلیل هیدرامین با دوز 5mg/kg/day با حداكثر دوز 300mg/day به صورت خوراكی یا Iv,Im و یا از طریق ركتوم جواب می‌دهند.
5- حملات خشم یا سندرم عدم كنترل اتفاقی (Episodic Dyscontrol syn.): این سندرم یك حالت غیرصرعی است كه می‌تواند با تشنجات مركب پارشیال (CPS) اشتباه شود. با یك تحریك یا تهییج كوچك كودك دچار حملات سریع و عودكننده به صورت لگد زدن، خاراندن و خراشیدن، گاز گرفتن و فریاد زدن (با زبان فحش و ناسزا) می‌شود... در این حالت به نظر نمی‌رسد كه كودك یا نوجوان بتواند در طول حمله رفتار خود را كنترل كند و ممكن است به طور زودگذر در طی حمله به نظر برسد دچار جنون شده است. به دنبال حمله خستگی، فراموشی در كودك همراه با یك پشیمانی دیده می‌شود. EEG اختلالات غیراختصاصی دیده می‌شود كه افتراق‌دهنده این وضعیت از CPS است و تغییرات مشخصه خود را در نوار مغزی دارد.
6- حملات لرزش (Shuddering attacks): شروع حملات از سنین چهار تا شش سالگی است و ممكن است تا شش، هفت سالگی باقی بماند. این بیماران در طی حمله حالت عصبی دارند و با خم شدن سریع سر و تنه و لرزیدن یا به هم خوردن دندان‌ها شبیه كسی هستند كه بی‌خبر آب سرد و یخ روی پشت او ریخته می‌شود. گاهی ممكن است تا صد حمله در روز اتفاق بیفتد كه به دنبال آن هفته‌ها بدون علامت است. Shud.att در كودكی ممكن است پیش‌زمینه ترمورهای اساسی خوش‌خیم (Benigs Essential tremor) باشد.
7- كره آتتوز حمله‌ای حركتی (Paroxysmal kinesogenic): این اختلال با شروع ناگهانی كره آتتوز یكطرفه یا گاهی دوطرفه یا حالت دیستونیك در یك پا یا یك بازو و همراه آن حالت شكلك درآوردن در صورت و دیزآرتری مشخصه می‌شود. این حملات با یك حركت سریع و به‌خصوص با ایستادن از حالت نشسته و یا با یك استرس آغاز می‌شود. حمله به‌ندرت بیش از یك دقیقه باقی می‌ماند و هرگز با از دست دادن هوشیاری همراه نیست. سن شروع این بیماری بین 14-8 سالگی است، ولی ممكن است حتی زودتر از دو سالگی نیز شروع شود. كودك ممكن است روزانه چندین حمله را تجربه كند یا با فاصله یعنی ماهانه یك یا دو بار تكرار گردد. نتایج معاینات عصبی EEG و یا Imaging در برخی بیماران هیچ حالت غیرطبیعی نشان نداده است. از حملات می‌توان با استفاده از ضدتشنج‌ها به‌خصوص فنی‌توئین پیشگیری كرد. این حملات در سنین بالاتر كاهش می‌یابد و داروهای ضدتشنج را می‌توان در آن سنین قطع كرد.
