زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

سرگيجه در كودكان

 مقدمه:

تعادل در حقیقت قدرت حفاظت فیزیكی بدن در رابطه با فضای خارجی است. حس بینایی، امور مربوطه به گوش داخلی (لابیرینت) از عوامل اصلی حفظ تعادل می‌باشد، اسكلت بدن نیز دخالت مستقیمی در حفظ تعادل بدن دارد، هرگونه اختلال عوامل ذكر شده و ارتباط آنها با مغز می‌تواند باعث سرگیجه یا عدم تعادل شود.

تعریف سرگیجه:

سرگیجه حس حركت بیمار، یا محیط اطراف است. Dizziness یا گیجی یك احساس عدم تعادل همراه با حس حركت سر می‌باشد. توصیف سرگیجه مخصوصا در مورد كودكان سخت است، حس‌های دیگری نظیر حس چرخش، سبكی سر و شناور بودن نیز توصیف شده است. Ataxia به ناهماهنگی حركات مربوط می‌شود كه ربطی به ضعف عضلات ندارد و می‌تواند گفتار، حركت چشم و دست‌ها و پاها، تنه و... را تحت تاثیر قرار دهد.

نوع بررسی و برخود با سرگیجه در كودكان:

در سرگیجه واقعی، علت‌ها به دو دسته تقسیم می‌گردند.

1- سیستم مركزی یا مغزی

مدل حركات چشم معمولا عمودی و در چند جهت است؛ همچنین نشانه‌هایی از بیماری‌های ساقه مغز یا مخچه نیز وجود دارد. در چنین وضعی معاینات نورولوژی احتمالا غیرطبیعی است.

2- سیستم peripheral یا محیطی

در سیستم peripheral یا غیرمغزی، گوش داخلی (لابیرینت) و یا عصب (VIII) می‌تواند تحت تاثیر قرار گرفته باشد. سرگیجه معمولا متناوب و نسبتا كوتاه است و می‌توان همراه با افت شنوایی یا وزوز گوش باشد. حركات چشم (Nystagmus) نیز معمولا همراه با سرگیجه است و معمولا به یك طرف و افقی است و همچنین در معاینات نورولوژی، كودك طبیعی است. باید توجه داشت كه سرگیجه و یا گیجی نشانه است و نه بیماری و بیمار باید تحت بررسی جهت پیدا كردن علت آن قرار گیرد.

بررسی سرگیجه:

گیجی سرگیجه نیست، در بسیاری از موارد كودك از سرگیجه شكایت دارد كه در حقیقت سرگیجه واقعی نیست، نشانه‌هایی از سبكی سر، غش كردن، یا حتی مشكلات تنفسی می‌تواند دیده شود كه می‌تواند ناشی از عدم خونرسانی منظم مغز باشد، تحریك بیش از حد عصب دهم (Vagus) تپش شدید قلب، افت شدید فشار خون و اثرات جانبی بعضی از داروها می‌تواند از عوامل دیگر آن باشد. علت‌های سرگیجه به طور كلی در كودكان می‌تواند شامل تروماتیك، عفونت، سرطان‌های سیستم عصبی، مشكلات گوش، و در اكثر موارد عواملی مانند میگرن، Bpvc (benign paroxysmal vertigo)، سایكوسوماتیك ‌باشد. البته عوامل متابولیك، Degenerative مرتبط با چشم و مشكلات مادرزادی نیز می‌تواند موثر بوده باشد. در مطالعات مختلف از جمله در آسیا، میگرن وBpvc  عامل اصلی بوده است. از انواع میگرن، نوع باسیلار آن (Basilar) بیشتر دیده می‌شود كه با حالت تهوع و سردرد همراه است، ولی ضعف موتور وجود ندارد و معمولا در جوانان دیده می‌شود، نشانه‌های این نوع میگرن می‌تواند مشكلات گفتاری، سرگیجه، وزوز گوش، حساس شدن به صدا، دوبینی، Ataxia، افت هشیاری كه حداقل یكی از نشانه‌ها برای 5 دقیقه وجود دارد.

Bpvc با Bppv فرق می‌كند.

Bpvc به صورت پریودی است كه می‌تواند شروعی برای میگرن باشد و معمولا در خانواده كودك تاریخچه میگرن دیده می‌شود و شروع در كودكان بین 4-2 ساله است. معمولا در 26-2 درصد بچه‌های سنین مدرسه دیده می‌شود. همچنین یك حس نگرانی و یا ترس در بچه‌ها وجود دارد.

كم‌خونی، حالت تهوع، استفراغ، عرق كردن و به ندرت غش كردن نیز دیده می‌شود، ولی عامل تحریك در شروع سرگیجه كمتر دیده شده است. البته باید بیماری صرع نیز بررسی شود، در این نوع بیماری از نظر نورولوژی كودك كاملا طبیعی می‌باشد و نوار مغزی EEG نیز طبیعی است.

درمان دارویی سرگیجه:

 Vesti bular suppressants.

 Anti emetics.

 Calcium channel blockers.

 Betahistine increases circulation to inner ear.

مطلب آخر:

هرگونه سرگیجه را باید از طریق پزشك متخصص پیگیری كرد، در اكثر موارد با درمان داروی سرگیجه تحت كنترل قرار خواهد گرفت و با توجه به بررسی‌های لازم، هرگونه اقدام درمانی دیگری پیگیری خواهد شد.