اسباب بازی های آموزشی برای كودكان
بازی كردن با اسباب‌بازی‌ها باعث رشد سریع‌تر مهارت‌ها در نوزادان و كودكان خردسال می‌شود. آنها از طریق بازی كردن یاد می‌گیرند. شغل كودك شما بازی كردن است و این همان كاری است كه باید انجام دهد تا تجربه به دست آورد و چیز یاد بگیرد. چیزی كه اغلب والدین قادر به درك آن نیستند، این است كه یادگیری این مهارت‌ها فرایند بسیار پیچیده‌ای است و از آنجا كه نوزادان رشد فیزیكی سریعی دارند، نمی‌توان رشد فیزیكی و یادگیری مهارت‌های جدید را از یكدیگر تفكیك كرد.
چطور اسباب‌بازی‌ها، مهارت‌های جدید را به كودكان می‌آموزند؟
وقتی كه نوزاد شما متولد می‌شود، ذهنش شامل تعداد زیادی راه‌های عصبی بین تعداد بی‌شماری سلول‌های مغزی است. بدون توجه كردن و اهمیت دادن به جزئیات، این راه‌های عصبی به‌طور كامل به یكدیگر متصل نمی‌شود و این وضعیت پیش می‌آید. اگر كلید در جلویی را فشار بدهید، صدای زنگ در نمی‌آید؛ اما در پاركینگ حالا باز است، چراغ‌ها فردا روشن می‌شوند و آب كمتری هفته دیگر به جوش می‌آید! می‌بینید كه این جملات هیچ ساختاری ندارند و نمی‌توان پاسخی به آنها داد؛ چرا كه ما برای زندگی هر روزه خود نیاز به عملكرد صحیح داریم و برای عملكرد صحیح باید ارتباطات درستی بین سلول‌های بی‌شمار مغزی به وجود آید. این ارتباطات، نوزاد را قادر به یاد گرفتن و فكر كردن می‌كنند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد كه تجربیات كودكان در چند سال نخست زندگی راه‌های مغزی آنها را شكل می‌دهد و بهبود می‌بخشد. این تجربیات شامل دیدن، شنیدن، لمس كردن و حس كردن است. اسباب‌بازی‌ها در این میان نقش مهمی را در شكل دادن و تقویت راه‌های مغزی ایفا می‌كنند و در عین حال باعث سرگرم شدن كودكان نیز می‌شوند.
اسباب بازی و مهارت رشد
بسیاری از اسباب‌بازی‌های كودكانه برای رشد مهارت‌ها در كودكان طراحی شده‌اند. هر چه كودك بیشتر با آنها بازی كند، ارتباط عصبی بهتر و قوی‌تری در مغزش به وجود می‌آید. بهترین راه برای یادگیری كودكان، تحریك و تشویق آنها به یادگرفتن توانایی‌های فیزیكی خاص است. به كودكان خود اسباب‌بازی‌های درست بدهید تا در زمان درست به مهارت‌های درست دست یابند. اسباب‌بازی‌هایی كه بازی كردن با آنها بسیار پیچیده و دشوار است، در اختیار آنها قرار ندهید. آنها هنوز آنقدر بزرگ نشده‌اند تا ارزش واقعی این اسباب‌بازی‌ها را درك كنند. حتی اگر مدت زیادی را هم با آنها وقت سر كنند، چیزی عاید‌شان نخواهد شد؛ بنابراین لازم است اسباب‌بازی‌ها متناسب با سن كودكان انتخاب شوند. به عبارت دیگر «طبیعت و سرشت نوزاد می‌خواهد ابتدا چیزهایی را یاد بگیرد كه برایش مهم‌ترند». بیشتر پدر و مادرها اسباب‌بازی‌های كودكان‌شان را بر حسب توصیه‌های فروشنده خریداری می‌كنند و به ندرت پیش می‌آید كه به رشد مهارت‌ها در كودكان خود اهمیت دهند.
گام اول: ابتدا باید بدانید كه كودك شما در هر مقطع سنی خاص، چه نوع مهارت‌ها و توانایی‌هایی را به‌طور طبیعی یاد گرفته و رشد داده است.
گام دوم: چه نوع اسباب‌بازی‌ها و بازی‌هایی او را تشویق به رشد آن مهارت‌ها و توانایی‌ها می‌كنند. در نظر داشته باشید كه اینها در مورد كودكان معمولی صدق می‌كند؛ حال آنكه برخی كودكان رشد سریع‌تری نسبت به بقیه دارند و برخی نیز كُندتر هستند. همانطور كه گفته شد، اسباب‌بازی‌ها فقط برای سرگرم كردن نیستند، بلكه باید كمك كنند تا كودك در مورد خودش و دنیای اطرافش بیشتر بداند. بازی كردن برای رشد و سلامت كودك لازم است. كودكان با بازی كردن یاد می‌گیرند مشكلات را حل كنند، با دیگران كنار بیایند و مهارت‌های حركتی‌شان را تقویت كنند. بازی كردن با اسباب‌بازی‌های آموزشی در دوران كودكی باعث موفقیت چشمگیر آنها در فعالیت‌های مربوط به مدرسه می‌شود.
اسباب‌بازی‌ها به كودك كمك می‌كنند
مهارت‌های فیزیكی‌شان بیشتر رشد كند
كودكی كه چهار دست و پا حركت كردن، بالا رفتن از جایی، دویدن و حفظ تعادل بدنش را یاد گرفته، یعنی به مهارت‌های فیزیكی دست یافته است. گاه كوچك‌ترین اسباب‌بازی‌ها این مهارت‌ها را در كودكان تقویت می‌كنند.
رشد فكری بیشتری داشته باشند
كودكان از طریق برخی اسباب‌بازی‌ها با راه‌حل مسائل و سوالات آشنا می‌شوند. در ضمن رنگ‌ها، اعداد، اندازه‌ها و شكل‌ها را نیز می‌شناسند و به این ترتیب مهارت‌های ذهنی آنها تقویت می‌شود.
مهارت‌های زبانی‌شان رشد می‌كند
وقتی كه كودك در حین بازی با دیگران ارتباط برقرار می‌كند، مهارت‌های زبانی‌اش تقویت می‌شود. همكاری كردن با دیگران، به نوبت كاری را انجام دادن و رعایت قوانین بازی از مهارت‌های مهمی هستند كه برای روابط و تعاملات كودك در آینده مفید می‌باشند.
رشد عاطفی بیشتری داشته باشند
از طریق بازی‌ها كودكان بر ترس‌ها و تجربیات تلخ و ناخوشایند خود غلبه می‌كنند و به آگاهی بیشتری از اطراف‌شان دست می‌یابند. وقتی كه كودك هنگام بازی كردن احساس امنیت، موفقیت و اعتماد می‌كند، سلامت عاطفی بیشتری به دست می‌آورد. در ضمن این بازی‌ها پایه‌های رابطه بین والدین و كودك را بسیار تقویت می‌كند.
مهارت‌های اجتماعی آنها رشد كند
تقسیم كردن از مهارت‌های مهم اجتماعی است كه از طریق اسباب‌بازی‌های آموزشی به دست می‌آید. كودكان با بازی‌كردن، نقش‌های خود را در جامعه برای زندگی آینده‌شان تمرین می‌كنند. اسباب‌بازی‌های آموزشی باید علاقه‌ها و توانایی‌های كودك را به چالش بكشانند. در زیر چند پیشنهاد راجع‌به اسباب‌بازی‌های آموزشی برای مقاطع سنی مختلف، ارائه شده است:
اسباب بازیهای مناسب
از لحظه تولد تا یكسالگی
در این یك سال نوزاد از طریق پنج حس خود محیط اطراف را می‌شناسد. در ضمن رابطه علت و معلولی را یاد می‌گیرد. اسباب‌بازی‌هایی كه در این سن مناسب او هستند، عبارتند از: جغجغه اسباب‌بازی‌هایی كه باید روی هم چیده شوند. كتاب‌های تصویری
اسباب‌بازی‌های موزیكال اسباب‌بازی‌های چرخیدنی انواع دندان‌گیرها
از یك تا سه سالگی
در این مرحله كودك در محیط اطرافش حركت می‌كند، راه می‌رود، می‌دود، چیزی را هل می‌دهد. كنجكاوی زیاد او باعث می‌شود كه بخواهد همه چیز را دستكاری كند. اسباب‌بازی‌های مناسب سن او شامل:
اسباب‌بازی‌های هل دادنی و عقب و جلو كردنی
یك واگن یا یك سه چرخه كوچك معماها و پازل‌های بسیار ساده بازیهای حركتی كتاب‌های رنگی و تصویری ماژیك، مداد شمعی و سفال
حلقه‌ها
از سه تا پنج سالگی
كودكان پیش دبستانی از بازی كردن در كنار هم سن و سال‌های‌شان و همچنین فعالیت‌های گروهی لذت می‌برند؛ پس بازیهای مناسب آنها به قرار زیر است:
عروسك‌های خیمه شب بازی كتاب‌های داستان بازی روی تخته، مقوا و یا هر چیز مسطح دیگر
پازل (بیش از 24 قطعه نباشد)
از شش تا نه سالگی
كودكان دبستانی به دنبال به دست آوردن اطلاعات، تجربیات و چالش‌های جدید از طریق بازی كردن هستند؛ بسیار تحت تاثیر دوستان‌شان قرار دارند و اجتماعی‌تر از گذشته شده‌اند. برای كودكان در این مرحله سنی بازیهای زیر مناسب است:
دوچرخه‌سواری اسكیت بازی كتاب خواندن
ساختن ظروف كوچك و ساده سفالی بازیهای تخته‌ای بازیهای ذهنی
هنگام خرید اسباب‌بازی‌های آموزشی برای كودك خود به نكات زیر توجه داشته باشید:
اسباب‌بازی را مناسب با سن، مهارت‌ها و توانایی‌های كودك انتخاب كنید. اسباب‌بازی‌هایی كه خلاقیت كودك را تحریك كنند. اسباب‌بازی‌هایی كه به آنها مهارت‌های ارتباطی بیاموزد. اسباب‌بازی‌هایی كه مفید باشند؛ نه اینكه استفاده از آنها دشوار باشد. اسباب‌بازی‌هایی كه به كودك كمك كند احساساتش را راحت‌تر بیان كند. اسباب‌بازی‌هایی كه علاوه بر جنبه آموزشی، جنبه سرگرمی نیز داشته باشند.
