تحریریه زندگی آنلاین- گروه دنیای سلامت
پزشك نوزاد شما به‌طور مرتب او را معاینه می‌كند تا از سلامت كامل او مطلع شود و شما فرصت كافی دارید تا در مورد هر آنچه نگران‌تان كرده است، با او صحبت كنید. از مهم‌ترین كارهایی كه در چند سال نخست زندگی نوزاد باید انجام شود، محاسبه رشد او از طریق اندازه‌گیری قد و وزن است.
این اطلاعات در هر دوره ثبت و در نمودار رشد نوزاد شما مشخص می‌شوند تا در مواقع ضروری (مثل رجوع به یك پزشك متخصص دیگر) از آنها استفاده كنید. بهتر است هر 6-8 هفته یكبار قد و وزن و دور سر او را اندازه‌گیری كنید.
نخستین معاینه نوزاد در شش هفتگی
در این دوره معمولاً نگرانی‌های والدین نسبت به سلامت و رشد طبیعی نوزادشان بسیار زیاد است. پزشك از والدین می‌خواهد كه لباس‌های نوزاد را در آورند تا اندازه‌گیری‌های اصلی را انجام دهد. او به وضعیت لگن، شكم و سایر بخش‌های بدن نوزاد نیز توجه می‌كند. سپس با دستگاه اِستِتوسكوپ به صدای ضربان قلبش گوش می‌دهد.
علاوه بر قلب، وضعیت ریه نوزاد را نیز بررسی می‌كند. گوش‌ها، چشم‌ها و دهان نیز به ترتیب معاینه می‌شوند تا اطمینان یابد هیچ عفونتی در این بخش‌ها وجود ندارد. برخی از نوزادان صدای اضافی قلب (سوفل) دارند كه در این مرحله مشخص می‌شود و اقدامات لازم صورت می‌گیرد.
رشد حركتی نوزاد نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. این رشد شامل حركت سر، دست‌ها و پاها و واكنش به صداها می‌شود. متخصصان می‌گویند، وقتی كه نوزاد سعی می‌كند سرش را بالا نگاه دارد، اولین گام برای راه رفتن را بر می‌دارد.
افزایش سلامت نوزاد
برای افزایش میزان سلامت نوزادان به نكات زیر توجه كنید: به او شیر مادر بدهید. شیر مادر بهترین منبع غذایی برای شروع زندگی است؛ چرا كه حاوی آنتی‌بادی است و از او در برابر بیماری‌های خطرناك جلوگیری و سیستم دفاعی‌اش را تقویت می‌كند. در نزدیكی او سیگار نكشید.
هوای اطراف نوزاد را آلوده نكنید؛ زیرا احتمال ابتلا به بیماری‌های تنفسی و آلرژی و اسم در او بیشتر می‌شود. مرتباً او را به مركز مراقبت‌های پزشكی اطفال ببرید. به هنگام واكسن زدن از مسؤولان آنجا راهنمایی بگیرید و مرتباً قد و وزن كودك خود را چك كنید.
نوزاد را در سن كم از شیر نگیرید. قبل از چهار ماهگی سیستم گوارش نوزاد هنوز به اندازه كافی رشد نكرده است و نمی‌تواند چیزی به غیر از شیر را هضم كند. اگر او را قبل از چهار ماهگی از شیر بگیرید، در معرض آسیب‌دیدگی كلیه و برخی از آلرژی‌ها قرار می‌گیرد.
سؤالاتی كه ممكن است از شما پرسیده شود
پزشك متخصص كودكان در حین معاینه نوزاد ممكن است از پدر و مادر سؤالاتی بپرسد؛ مثل:
نوزاد شما چگونه و چقدر شیر می‌خورد؟ آیا هیچ گونه نگرانی راجع‌به وضعیت شنوایی او دارید؟ آیا با چشم‌هایش صورت شما را دنبال می‌كند و یا اینكه به تكان خوردن برخی از اشیای پیرامون توجه می‌كند؟ آیا به شما لبخند می‌زند؟ آیا با شنیدن صداهای بلند وحشت‌زده می‌شود؟ ثبت مداوم قد و وزن نوزاد، راهنمایی مفید برای اطلاع از رشد نوزاد است.
افزایش وزن در مراحل مختلف سنی در نوزادان فرق می‌كند. مثلاً یك هفته رشد بیشتری دارند و هفته دیگر رشد كمتر؛ اما به‌طور میانگین آنها هر هفته 100 - 175 گرم چاق‌تر می‌شوند ( البته با در نظر گرفتن این نكته كه نوزادان بلافاصله بعد از تولد، اُفت وزن دارند) بعد از آن تا شش ماهگی 450-900 گرم وزن می‌گیرند.
افزایش در شش ماه نخست پس از تولد بسیار سریع‌تر اتفاق می‌افتد. در ضمن رشد فیزیكی دخترها و پسرها متفاوت است. پسرها معمولاً سنگین‌تر و بلندترند. توجه به نوزاد و تأمین نیازهای او شما را مطمئن می‌كند كه نوزادتان شاد و سالم است. نوازش كردن و در آغوش كشیدن او به‌طور مرتب به تمام سلول‌های بدن نوزاد برای رشد و تكثیر كمك می‌كند.
نوزادان چگونه مهارت‌ها را یاد می‌گیرند
هر بار كه با او بازی می‌كنید، او را در آغوش می‌گیرید، با او حرف می‌زنید و برایش قصه می‌گویید و آواز می‌خوانید، هر بار كه به او لبخند می‌زنید و هر بار كه نوازشش می‌كنید، در حال دادن اطلاعاتی در مورد دنیا و انسان‌ها به او هستید. در واقع به او می‌آموزید كه چقدر دوستش دارید و این احساس به او امنیت و اعتماد به نفس می‌دهد تا مهارت‌های تازه یاد بگیرد.
او این مهارت‌ها را از طریق تماشا كردن یاد می‌گیرد. با گذشت هفته‌ها و ماه‌ها، یاد می‌گیرد روی بدنش كنترل داشته باشد و علاوه بر آن محیط اطراف خود را نیز كنترل كند (با جمع كردن اسباب‌بازی‌هایش، با حركت دادن چیزی و ... )او با نشان دادن هیجانات واقعی به شما پاسخ می‌دهد، نیازها و خواسته‌هایش را می‌خواهد و می‌داند كه چگونه باید شما را بخنداند.
كاملاً به صداها واكنش نشان می‌دهد. او جذب محیط می‌شود و سعی می‌كند در همه چیز حضور داشته باشد و مهم‌تر از همه اینكه خود را برای كسب تجربه لذت واقعی زندگی انطباق می‌دهد...
برای خواندن بخش دوم- معیار‌های رشد كودك- اینجا کلیک کنید.
